راهبردهای گذار از کشاورزی رایج به پایدار در ایران - جایگزینی نهاده‌ها و طراحی بوم‌نظام کشاورزی
محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 9، شماره: 4
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 360
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRY-9-4_003
تاریخ نمایه سازی: 23 فروردین 1400
چکیده مقاله:
چکیده با بهبود کارایی مصرف نهاده‌ها در بومنظامهای کشاورزی، جایگزینی نهادههای بوم‌سازگار با نهادههای شیمیایی به‌عنوان دومین گام و طراحی مجدد بومنظامهای زراعی به‌عنوان آخرین مرحله در گذار از کشاورزی رایج به پایدار مطرح میباشند. به منظور ارزیابی وضعیت نظامهای زراعی کشور، 223 پژوهش و مطالعه انجام گرفته در سطح کشور در زمینههای مختلف از نظر جایگزینی نهاده‌ها و طراحی بومنظامهای زراعی مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به این‌که در کشاورزی پایدار بیشتر کارکردهای چندگانه بومنظامها مدنظر میباشد، در این مطالعه سعی شده است جنبههای چند کارکردی مدیریتهای مختلف در زمینه جایگزینی نهاده‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. کارکردهای مورد مطالعه در این پژوهش شامل بهبود خصوصیات بیوفیزیکوشیمیایی خاک، مدیریت بوم‌سازگار آفات و بیماریها، کاهش مصرف انرژی و افزایش تنوع زیستی با استفاده از رهیافت‌های مدیریتی بوم‌سازگار میباشند که در قالب مدیریتهای مختلف از قبیل استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک، مدیریت بقایای گیاهی، استفاده از ویژگیهای دگرآسیبی گیاهان، شخمهای حفاظتی، تناوب زراعی و کشت مخلوط مطرح میباشند. در بخش طراحی، بر مبنای آگاهی و دانش حاصل از پژوهشهای نظری و عملی، بوم‌نظام کشاورزی پایدار طراحی و بازآفرینی شد. در طراحی مدیریت آب و خاک، آب در مقیاس چرخههای بزرگ در نظر گرفته شد و در مورد خاک تأکید بر تغذیه خاک به‌جای تغذیه گیاه صورت گرفت. در مدیریت آفات به‌جای کنترل به بینش مدیریت آفات توجه شد و در مدیریت تنوع، مفهوم تنوع فراتر از گونههای زراعی مدنظر قرار گرفت و گونههای گیاهی غیر‌زراعی، گونههای جانوری و تنوع زیر خاک را نیز در نظر گرفت. رهیافت‌های تخفیف و سازگاری در رابطه با تغییر اقلیم و همچنین تدریجی کردن دوره گذار از رایج به پایدار به منظور به‌حداقل رساندن مخاطرات مالی برای کشاورزان نیز از جمله مواردی است که در طراحی بوم‌نظام مورد توجه قرار گرفت. به‌طور کلی، علی‌رغم این‌که در بخش جایگزینی نهادههای بوم‌سازگار به جای نهادههای رایج پژوهشهای مختلفی در ایران انجام گرفته است ولی سیاست گذاری در انتقال این راهبردها به مزارع ضروری است. گرچه از نظر طراحی بوم‌نظام زراعی بوم‌سازگار پژوهشهای منسجمی در این زمینه صورت نگرفته است، ولی وجود نتایج کافی برای دو مرحله اول و دوم (افزایش کارایی نهاده‌ها و جایگزینی آنها) میتواند مبنایی برای این مرحله باشد. بنابراین در مرحله آخر گذار به کشاورزی پایدار باید مطالعات عمیقی در سطح بوم‌نظام بر اساس پتانسیل هر منطقه انجام شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علیرضا کوچکی
دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی
دانشگاه فردوسی مشهد
روح اله مرادی
دانشگاه شهید باهنر کرمان
حامد منصوری
موسسه تحقیقات چغندرقند، همدان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :