لزوم قانونی بودن مرجع رسیدگی در دادرسی‌های کیفری

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی، دوره: 21، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_POK-21-3_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 417
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی خالقی

دانشیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه تهران، ایران

نجمه غفاری الهی کاشانی

حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

زمینه و هدف: حاکمیت قانون حاکمیت اصلی است که به موجب آن تمام رفتارها و اقدامات افراد و نهادهای موجود در کشور با شاخص قانون ارزیابی می­شود. بررسی مقتضیات این اصل در حوزۀ دادرسی کیفری که صحنۀ نبرد حقوق و آزادی­های فردی و امنیت جمعی است، اهمیت زیادی دارد. یکی از اقتضائات اصل قانونی بودن در حوزۀ دادرسی کیفری، لزوم قانونی بودن مرجع رسیدگی است. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله اسنادی است و ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه­ای می­باشد. یافته­ها: با توجه به اصول 36 و 159 قانون اساسی و ماده 12 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و ماده 2 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، اصل قانونی بودن دادرسی کیفری در نظام حقوقی ایران مورد پذیرش قرار گرفته است. این اصل مستلزم آن است که تشکیل و تعیین صلاحیت مراجع رسیدگی به موجب قانون باشد و مراجع مذکور نیز قضایی باشند. علاوه بر «نهادهای» رسیدگی، «مقامات» دادرسی کیفری نیز مشمول عنوان «مرجع رسیدگی» هستند و در نتیجه، این اصل متضمن آن است که مقامات دادرسی کیفری نیز که شامل قضات و ضابطان دادگستری می­شوند، توسط قانون تعیین شوند. نتیجه گیری: در کشور ما مواردی همچون تشکیل یا توسعۀ صلاحیت برخی مراجع رسیدگی یا تعیین مقامات رسیدگی، بر اساس ساز و کارهایی غیر از تصویب قانون باعث شده که الزامات اصل قانونی بودن مرجع رسیدگی رعایت نشده و اصل مزبور نقض گردد. نظارت بر وضع و اجرای تمامی مصوباتی که در این حوزه وضع می­شوند، می­تواند از نقض اصل قانونی بودن مرجع رسیدگی جلوگیری کند.

کلیدواژه ها

اصل قانونی بودن, دادرسی کیفری, مرجع رسیدگی, مقام قضایی, ضابطان دادگستری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.