شفق اهورایی اهریمنی اسفندیار تحلیل داستان رستم و اسفندیار در شاهنامه فردوسی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، دوره: 12، شماره: 46
- کد COI اختصاصی: JR_DEHKH-12-46_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 244
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
چکیده
جنگ بین خصلت های اهورایی و اهریمنی و دو بنی بودن قهرمانان خیر و شر در داستانهای مختلف شاهنامه همواره مورد نظر پژوهندگان بودهاست. اما آنچه مایۀ شگفتی است این است که اینبار این دوگانگی بیشتر در سوابق و گفتار و کردار یک قهرمان تجلی یافته است، بطوریکه نمیشود او را اهورایی مطلق نامید و نه او را اهریمنی و دوزخی و بدرگ مطلق قلمداد کرد بلکه نوعی کشاکش و ستیز در گفتار و کردار یک پرسوناژ به نام اسفندیار در این داستان به چشم میخورد. در این جستار طولی سعی وافر پژوهنده با روش توصیفی و تحلیلی و تفسیری و کتابخانهای بر آن بوده است که آیا او سمبل راستی و اهورایی است؟ یا او نماد اهریمنی است؟ در هیچ کدام از این مواضع نمیشود به ضرس قاطع نظر داد این داستان به سبک رآلیستی از یک واقعهی تاریخی حماسی قبل از تاریخ نوشته شده است که قهرمان آن به طور ناآگاهانهای در یک تلقی غلط به دین باوری زمانۀ خود دال بر پیرو راستین پیامبر (زرتشت) بودن پدرش گشتاسب دچار و گرفتار شده است در نتیجه درخواستهای چند لایة رستم با او حاصلی مطلوب در برقراری صلح ندارند بجز جنگ نا خواسته و این موضع اسفندیار تا اواخر داستان دال بر اصرار بر صلح رستم و ابرام بر جنگ اسفندیار تا برقراری جنگ ادامه دارد. ویژگیهای اسفندیار هم در سیاهه نمودن کارهایی که کرده است و در رجز خوانیها خود او به آنها اشاره میکند که آن اعمال در طول داستان توسط پشوتن و سیمرغ و زال و رستم هم تأیید میشوند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است.کلیدواژه ها
شاهنامه, رستم, اسفندیار, گشتاسب, سیمرغاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.