ترجمه طنز در دوبله فارسی سریال انیمیشن بچه رئیس: بررسی شیوه‌های ترجمه در دو محیط مقصد متفاوت

ترجمة طنز کلامی در محیط دیداری‌شنیداری چالشی جدی برای مترجمان است. هدف از این پژوهش، بررسی ماهیت چالش‌هایی است که ترجمة طنز را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. بدین‌منظور، عبارت‌های طنزآمیز چهارده قسمت از انیمیشن سریالی طنز بچه رئیس توسط پنج مترجم حرفه‌ای شناسایی شده و سپس ترجمة آن‌ها در دو کانال تلویزیونی نهال و جم جونیور مقایسه شدند. هدف از این مقایسه، شناسایی استراتژی‌های به‌کار‌رفته در ترجمة عبارات طنزآمیز بود. نتایج حاکی از آن است که بین هر پنج مترجم در زمینه شناسایی جوک‌ها، معماها، طنزهای زبانی، ادات سبکی، دست‌انداختن، تحقیر و تمسخر و نیز خودکوچک‌شماری توافق وجود داشته است. مرحلة دوم تحقیق نشان داد که «ترجمة تحت‌اللفظی» پربسامدترین استراتژی در دوبلة کانال جم جونیور و «جایگزینی» و «حذف» استراتژی‌های غالب کانال نهال بودند. همچنین نتایج نشان داد که کانال نهال، دیالوگ‌ها را به‌گونه‌ای ترجمه کرده که به فرهنگ کودکان ایرانی نزدیک باشد. به‌عبارت دیگر، ترجمه در این کانال مقصدمدار بوده است. این در حالی است که ترجمة کانال جم جونیور چیزی بین بومی‌سازی و بیگانه‌سازی است.

کلیدواژه ها:

استراتژی‌های ترجمه ، ترجمة دیداری‌شنیداری ، دوبله ، طبقه‌بندی طنز ، محیط مقصد