ژاله آموزگار - دانشگاه تهران

پس از زاده شدن رستم با آن کیفیت خاص که در شاهنامه آمده است، پیکرکی (عروسکی) از نوزاد از پرنیان درست می‌کنند و بر چهرۀ او نقش ناهید و مهر می­نگارند، بر بازوانش اژدهایی تصویر می‌کنند و به دست او چیزی همانند چنگال شیر می‌دهند. عروسک را بر سمندی می‌نشانند و برای زال به زابلستان می­فرستند. درست نظیر این پیکرک، بنا بر روایت گرشاسپ­نامه هنگام زاده شدن سام از پرند درست می‌کنند و او را بر اسبی می‌نشانند و به حضور گرشاسب می‌فرستند. پرسش این است که آیا رساندن خبر زاده شدن نواده بزرگان و به‌خصوص پهلوانان الزاماً با فرستادن پیکرک نوزاد صورت می‌گرفته است؟ چرا در این مورد از نگارگری بهره نمی‌جستند؟ در این مقاله کوتاه این دو پرسش مهم مطرح‌شده تا پژوهشگران برای آن پاسخی درخور بیابند.  

رستم, پیکرک نوزاد, سام, گرشاسپنامه