احادیث مربوط به وجه تسمیه زنان: نقد محتوا با مبنای ریشه شناسی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله مطالعات فهم حدیث، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_MFHJ-7-2_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 525
نویسندگان
دانشیار گروه مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
< p> در مروری بر گونه های مختلف حدیثی، یکی از گونه ها، احادیث وجه تسمیه است که بخشی از آن به نام های خاص ـ مانند نام پیامبران و شخصیت های قصصی ـ و بخشی دیگر به دایره واژگان مربوط می شود. به خصوص این گونه ی اخیر، از آن رو پر اهمیت است که امکان آزمون محتوای آن با روش های ریشه شناسی وجود دارد. مقاله حاضر در پی آن است که سه لفظ مربوط به زن ـ یعنی «مراه» به معنای انسان مادینه، «نسا» به معنای جمع آن و نام خاص «حوا» به عنوان نخستین زن را از حیث ریشه شناسی بکاود و نشان دهد احادیث وارد شده درباره وجه تسمیه به این الفاظ چگونه ارزیابی می شوند؟ هدف از این پژوهش در سطح محدود؛ نقد محتوایی این بخش از روایات مربوط به ارزش گذاری جنسیت زن و در سطح گسترده؛ گشودن باب جدیدی از کاربرد زبان شناسی تاریخی در نقد محتوایی حدیث است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، ریشه شناسی با الگوهای معمول در زبان شناسی تاریخی سامی است و به تناسب بحث، در سطح محدود از مقایسه محتوای روایات با متون مقدس ادیان پیشین نیز استفاده شده است. از حیث دامنه، محور بحث به طور خاص احادیثی به نقل از امام جعفر صادق (ع) است که در آن ها از سه وجه تسمیه مورد اشاره، سخن آمده است. البته در متون غیر امامیه نیز مضامین مشابهی نیز از ابن عباس نقل شده که در مقام مقایسه بررسی شده است.< /p>کلیدواژه ها
حدیث تسمیه زنان نقد محتوا ریشه شناسیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.