احادیث نهی بکا بر میت در میانه فهم جهانشمول و بافتمدار

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله مطالعات فهم حدیث، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_MFHJ-7-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 426
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یحیی میرحسینی

استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران

زهرا هاشمی

فارغ التحصیل دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه میبد، میبد، ایران

چکیده

گریستن، نخستین واکنش طبیعی انسان در بدو تولد و یکی از فرآیندهای احساسی بشر بهشمار میرود؛ بیشترین و دردناکترین گریه آدمی، زمانی است که همنوعی از دست دهد که نسبت بدو رابطه عاطفی داشته است. برخی ادیان نسبت به این رفتار هیجانی، دستوراتی دارند؛ از جمله در اسلام، روایاتی وجود دارد که از گریه نهی کرده و در پارهای دیگر، آن را جایز شمرده است. در دسته نخست با تعابیری چون عذاب شدن درگذشته، از نوحه بر میت نهی شده اما در روایات دیگر، گریستن موافق فطرت و از آن به «رحمت» یاد شده است. در سنت اسلامی تلاشهای فراوانی برای حل این تعارض ارائه شده که بیشترین آنها، باور به نسخ است؛ بیآنکه دلیل آن به اندازه کافی بررسی شود. مطالعه حاضر میکوشد ضمن گونهشناسی فهمهای سنتی، خوانشی تاریخی متناسب با بافت صدور این دسته از روایات بهدست دهد. نتایج نشان میدهد دستور اولیه مبنی بر حرمت، ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ پیشا اسلامی ساکنان شبه جزیره عربستان از جمله تفاخر و تکاثر در مراسم سوگواری و باور به تناسخ داشته است؛ از اینرو برحذر داشتن از گریه، راهکاری برای میراندن آن باورها بوده است. اثربخشی شرایط سیاسی و گفتمان قدرت نیز به عنوان یک فرضیه، طرح شده است.

کلیدواژه ها

گریه بر میت نوحه بکا فقهالحدیث گفتمان انسانشناسی فرهنگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.