مهدی ترک شوند - استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران

کشور عراق همواره در طول تاریخ به دلایل گوناگون همچون موقعیت و ذخایر زیر زمینی مورد توجه بیگانگان قرار گرفته است و در نتیجه از هجوم همه جانبه استعمار غرب به جهان اسلام در قرون نوزدهم و بیستم ایمن نبود؛ به این صورت که پس از استعمار انگلیس بر این کشور، استعمار نوین امریکا بر این کشور تحت عنوان مبارزه با دیکتاتور شروع شد و منجر به کشته شدن و از بین رفتن بسیاری از شهرهای عراق گشت. در این میان هنرمندان و ادیبان هم صف با دیگر مردم با این کشور استعماری به مقاومت پرداختند و سعی کردند مظلومیت مردم خود را طی این فاجعهتاریخی بیان کنند. از جمله این ادیبان سنان أنطون بود که به قصد فراموش نشدن عراق قبل از جنگ آمریکا و زنده نگهداشتن آن در یادها رمان "الفهرس" را با شیوه روایی جدید نگاشت. پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی تحلیلی قصد دارد عواقب و پیامدهای این جنگ که با عنوانی دروغین و نمادین تحقق عدالت، آغاز شد اما ثمره ای جز ظلم و ستم بر مردم عراق نداشت را بررسی نماید. نتایج پژوهش حاکی از این امر است که حمله آمریکا و همدستان وی به عراق که مقرر بود به بهبود زندگی مردم عراق و خارج کردن دیکتاتور صدام حسین منجر شود، به تحقیر، کشتهشدن، آوارگی و غربت مردم عراق منتهی شد. أنطون در این رمان با تصویرگری از این حمله، انتقاد از سیاستمداران، پیامدهای منفی روانی این جنگ را زنده نگه داشته است.

استعمار ستیزی،ادبیات متعهد، عراق، سنان أنطون، الفهرس