بهینه‌سازی چند هدفه شبکه پایش آب‌های زیرزمینی با بهره‌گیری از الگوریتم ژنتیک(NSGA-II) و روش‌ کریجینگ بیزین تجربی(EBK) (مطالعه موردی دشت سیلاخور)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-11-3_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 367
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی کماسی

دانشیار، دکتری مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی ،گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت اله بروجردی(ره)، بروجرد، ایران

حسام گودرزی

دانشجو، کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه آیت اله العظمی بروجردی(ره)، بروجرد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به توسعه یک مدل بهینه شبکه پایش با دو هدف کمینه کردن هزینه­های پایش شبکه و بیشینه نمودن دقت مکانی شبکه پایش بر اساس کمینه کردن مقدار جذر میانگین خطا پرداخته است. به عنوان مطالعه موردی، طراحی بهینه شبکه پایش آب­های زیرزمینی در دشت سیلاخور واقع در استان لرستان مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور داده­های مورد استفاده در این پژوهش بر اساس روش کریجینگ بیزین تجربی(EBK) در محیط نرم­افزار ArcGIS تولید و توابع هدف و فرآیند بهینه سازی در محیط نرم­افزار Matlab کد نویسی شد تا بر اساس قیود درنظر گرفته شده در نسخه دوم الگوریتم ژنتیک(NSGA-II) بتوان بهینه­ترین حالت شبکه را شناسایی نمود. مدل بهینه، از روش درون­یابی وزن­دهی معکوس فاصله(IDW) برای تولید سطح آب زیرزمینی استفاده می­نماید و سپس با مقادیر داده­های مشاهداتی مقایسه می­گردد. نتایج بدست آمده از پژوهش کفایت یک شبکه با دوازده ایستگاه پایش را با توزیع مکانی بهینه برای آبخوان دشت سیلاخور مناسب می­داند در حالی که شبکه پایش فعلی بیست و نه ایستگاه پایش دارد. همچنین مقدار جذر میانگین مربعات خطا(RMSE) برای شبکه بهینه 605/0 متر برآورد گردید. شبکه پایش بهینه در مقایسه با شبکه مشاهداتی موجود توانسته است تعداد ایستگاه­های شبکه پایش به میزان 60 درصد کاهش داده، توزیع مکانی ایستگاه­ها را بهبود ببخشد و پهنه­بندی مناسبی را نیز برای نقاط فاقد آمار پیش­بینی نماید.

کلیدواژه ها

شبکه پایش, بهینه‌سازی چند هدفه, الگوریتم ژنتیک, کریجینگ بیزین تجربی, دشت سیلاخور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.