میناسادات بهدانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته ارگونومی، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
یگانه جامی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته ارگونومی، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
مهناز صارمی - عضو هیات علمی، رشته ارگونومی، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

زمینه و هدف: با توجه به اینکه در طراحی ایستگاه های کاری، به دلیل در دسترس نبودن داده های آنتروپومتریک،ویژگی های آنتروپومتریکی کارکنان در نظر گرفته نمی شود، درصد بالایی از کارکنان وضعیت نامناسب بدنی را در محیطکار تجربه می کنند. علی رغم اعتبار و دقت بالای وسایل و روش های مستقیم اندازهگیری ابعاد آنتروپومتریک، به دلیلمحدودیت کاربرد این نوع روشها به ویژه در محیط های شغلی و همچنین صرفه جویی در زمان، استفاده از روش هایغیرمستقیم اهمیت ویژه ای پیدا نموده است. به همین دلیل مطالعه حاضر با هدف تهیه بانک اطلاعاتی آنتروپومتریکیکارگران مرد ایرانی انجام گرفت.مواد و روش ها : این مطالعه با استفاده از روش RASH (اسکیل اندازه گیری سریع برای قد) انجام شد. میانگین و انحراف معیار قد کارگران مرد ایرانی با مراجعه به مطالعات پیشین ۱۷۱/۳۳ و ۸/۷۹ سانتیمتر در نظر گرفته شد.نسبت های بدنی و ابعاد آنتروپومتریک جامعه ایرانی نیز از مطالعات معتبر پیشین استخراج گردید. اندازه هر بعد برایصدک پنجاهم از نسبت آن بعد به میانگین قد مردان ایرانی و حاصلضرب آن در میانگین قد کارگران مرد ایرانی بدستآمد. با استفاده از میانگین بدست آمده برای هر بعد آنتروپومتریک سایر صدکها برآورد گردیدند.نتایج : ۳۶ بعد بدن برای صدک های ۱، ۵، ۲۵، ۵۰، ۷۵، ۹۵ و ۹۹ ام کارگران مرد ایرانی تخمین زده شد. ارتفاع آرنج به عنوان نقطه مرجع طراحی ایستگاه کار در حالت نشسته ۲۵/۶۹ و در حالت ایستاده ۱۰۷/۹۴سانتیمتر برای صدک پنجاهم می باشد.نتیجه گیری: از این جدول که به روز ترین جدول موجود برای ابعاد کارگران مرد ایرانی است می توان در طراحیایستگاه های کاری استاتیک استفاده کرد، به عنوان مثال می توان ارتفاع رکبی را برای طراحی صندلی یا ارتفاع سرانگشتانو ارتفاع شانه را برای تعیین ارتفاع مناسب حمل بار به کار برد.

ابعاد آنتروپومتریک، صدک، روش RASH، کارگران ایرانی