بررسی نظامند کاربرد نظریه ها/ الگو های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در مطالعات مداخله ای در بیماران دیابتی نوع 2

زمینه و هدف: بيماري ديابت يكي از بيماري هاي غير واگير مهم مي باشد كه به واسطه سبک زندگي افراد در حال گسترشدر جهان مي باشد. پژوهش حاضر مطالعات مداخله اي انجام شده مبتني بر الگو ها/ نظريه هاي آموزش بهداشت و ارتقاي سلامتدر بيماران ديابتي نوع 2 را به شيوه نظامند مورد بررسي قرار داده است.مواد و روش ها: به منظور دستيابي به مستندات فارسي و انگليسي مرتبط بانك هاي اطلاعاتي داخلي (SID,Iranmedex, Magiran, IranDoc)، خارجی (ProQuest, Scopus , Web of Science ,Medlib, PubMed) و همچنین موتور جستجوگر Google Scholar در بازه زمانی 2010 تا 2019 اقدام به جستجو گرديد. در ابتدا 260 مقاله در اين زمينه استخراج گرديدكه در نهايت 26 مقاله كه داراي معيار ورود به مطالعه بودند، مورد بررسي قرار گرفتند.نتایج: در اين مقاله مرور سيستماتيک 26 مقاله با حجم نمونه 3879 نفر مورد استفاده قرار گرفت. در اين مقالات مداخلات بهسه دسته مطالعات نيمه تجربي (18 مقاله)، مطالعات كارآزمايي تصادفي كنترل شده (5 مقاله) و مطالعات كارآزمايي باليني (3مقاله) انجام شده بودند. نتايج نشان داد كه 7 مقاله از مدل پرسيد (26/92 درصد)، 7 مقاله از مدل اعتقاد بهداشتی (26/92 درصد)، 3 مقاله از نظريه رفتار برنامه ريزي شده (11/52 درصد)، 2 مقاله مدل مهارت رفتاري و انگيزه اطلاعاتي (IBM) 7/69 درصد)، 1 مقاله از نظريه خود كار آمدي (3/85 درصد)، 1 مقاله از مدل ارتقاي سلامت (3/85 درصد) 1 مقاله از محور كنترل سلامت LOC (درصد)، 1 مقاله از نظريه شناختي- اجتماعي (3/85 درصد)، 1 مقاله مدل مراحل تغيير (3/85 درصد)، 1 مقاله از مدل منظم آموزش بهداشت (3/85 درصد) (Systematic health education model) و 1 مقاله از مدل رفتار خود مراقبتی اووم (3/85 درصد)، استفاده كرده بودند. نتیجه گیری: نتايج بدست آمده نشان داد كه به طور كلي براي ارتقاي و مديريت رفتارهاي خودمراقبتي، استفاده از نظريه ها و مدل ها در مداخلات آموزشي تأثيرگذار هستند و از اين نظريه ها و. مدل ها مي تواند به عنوان ابزاري مفيد براي ارتقاي و مديريت رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

مرور نظامند ، ديابت نوع 2 ، رفتار خود مراقبتي