بررسی ارتباط اختلالات خواب با الگوی غذایی و برخی شاخص های تن سنجی در مراجعه کنندگان به کلینیک خواب قزوین در سال 96

زمینه و هدف: كيفيت خواب نقش مهمي در سلامتي جسمي و روانشناختي انسان دارد و مي تواند تحت تأثير دريافتهاي غذايي و چاقي قرار گيرد. اختلالات خواب با اختلالات متعدد جسمي و رفتاري همراه است. خواب ضعيف بر خلق وخو، شناخت، تصميم گيري و استدلال تاثير منفي مي گذارد.مواد و روش ها : اين مطالعه توصيفي مقطعي از اسفند ماه سال 1396 تا اسفند ماه سال 1397 در بيمارستان قدس قزوينانجام شد. افراد با لحاظ كردن معيارهاي ورود و خروج در مورد آنها و پس از اطلاع از اهداف و روش اجراي مطالعه و اطميناناز محرمانه ماندن اطلاعات و اختياري بودن همكاري و امضا نمودن فرم رضايت نامه وارد مطالعه شدند. 80 نفر به طور تصادفيانتخاب شدند. پرسشنامه بسامد خوراک و ياد آمد 24 ساعته تكميل گرديد و شاخد توده بدني، دور كمر، نسبت دور كمر بهدور باسن و نسبت دور كمر به قد در بيماران اندازه گيري شد. در اين مطالعه مقطعي كليه بيماران تحت آزمون پلي سومنوگرافيشبانه قرار گرفتند و شاخد آپنه- هيپوپنه، ميانگين و حداقل اكسيژن خون و شاخد اختلال تنفسي ثبت گرديد. داده ها جهتتجزيه وتحليل آماري وارد نرم افزار SPSS نسخه 21 استفاده شد. براي بررسي نرمال و غير نرمال بودن داده ها از آزمون Kolmogorov- Smirnov استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصيفي و آزمون هاي آماري رگرسيون خطي، تي تست مستقل ، تحليل عاملي، ضريب همبستگي اسپيرمن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته شد. سطح معني داري براي آزمون ها كمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. نتایج : شركت كنندگان شامل 47 نفر مرد (58/8 درصد) و 33 نفر زن (41/2 درصد) با محدوده سنی 21-83 سال بودند.همبستگي معني داري بين شاخص آپنه- هيپوپنه با نمايه توده بدني (p<0/001, r=0/516) و نسبت دور كمر قد (p<0/002, r=0/477) و دور کمر (p<0/024, r=0/333) و نسبت دور کمر به دور باسن (p<0/042, r=0/302) در مردان وجود داشت. همبستگي معني داري بين اندازه هاي تن سنجي و شاخص آپنه- هيپوپنه در زنان مشاهده نشد. نتايج رگرسيون خطي نشان داد كه افزايش نمايه توده بدني بيشترين تأثير را در شدت آپنه- هيپوپنه در مردان دارد. (P=0/021 ،β = 0/469). دو الگوي غذايي عمده در مراجعه كنندگان وجود داشت كه به صورت الگوي غذايي سالم و الگوي غذايي ناسالم است و همچنين ميانگين شاخص آپنه- هيپوپنه در دو گروه الگوي غذايي سالم و ناسالم متفاوت بود (P>0/001 ،mean=90/86). به طوري كه افرادي كه الگوي غذايي ناسالم داشتند، شدت آپنه بالاتري داشتند. نتیجه گیری: نمايه توده بدني به عنوان شاخص مهم چاقي است كه با اختلال تنفسي در خواب در ارتباط است. نمايه تودهبدني شاخصي مناسب از اندازه دور كمر و يا نسبت دور كمر به قد براي پيش بيني اختلال خواب مي باشد. پيشنهاد مي شود.از طريق اصلاح رژيم غذايي و استفاده از الگوي غذايي سالم، وزن افراد مراجعه كننده كنترل مي شود تا كنترل وزن روند بهبودياختلالات خواب تسريع شود.

کلیدواژه ها:

اختلال خواب ، الگوي غذايي ، نمايه توده بدني ، شاخد آپنه- هيپوپنه ، چاقي