نمودهای زیبایی‌شناسی در اندیشه ابن مسکویه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های فلسفه اسلامی، دوره: 15، شماره: 27
  • کد COI اختصاصی: JR_IPHD-15-27_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 397
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امین رهبر

دانشجوی دکتری فلسفه هنر،دانشکده هنر و معماری،گروه فلسفه هنر، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی ، همدان، ایران

اسماعیل بنی اردلان

دانشیار دانشکده فلسفه هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران

زهرا گلناز منطقی فسایی

استادیار دانشکده هنر معماری، گروه فلسفه هنر،واحد همدان،دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

نمی‌توان ادعا کرد که ابن مسکویه فیلسوف قرن چهارم هجری، به طور نظام‌مند در آثار خود به موضوعات اساسی زیبایی‌شناسی و فلسفه هنر پرداخته است. با وجود این، او موضوع تجربه زیبایی‌شناختی و زیبایی را به عنوان یک مسئله در نظر می‌گیرد و معتقد است که ویژگی‌های اساسی تجربه زیبایی‌شناختی، با وحدت مرتبط هستند. وحدت، ویژگی وجود الهی است و هدف از هماهنگی، تناسب و ریتم موجود در جهان جسمانی، نزدیک شدن به این وحدت است. از نظر او، زیبایی یک مفهوم عینی است و «زیبا»، در مثلث نفس ـ طبیعت ـ ماده تعیین می‌شود. چیزی که باعث زیبایی یک شیء می‌شود، هماهنگی موجود بین نفسی است که منعکس‌کننده وجود الهی است با ماده‌ای که قادر به دریافت آن است. زمانی که هنرمند آنچه را که متناسب با نفس است در ماده اعمال می‌کند، کمال به وجود می‌آید. کمال همچنین محصول رابطه موجود میان نظریه و عمل است که دو حوزه مکمل به شمار می‌روند. ابن مسکویه در آثار خود به بررسی موسیقی و شعر نیز می‌پردازد. از نظر او، موسیقی نزدیک‌ترین تجربه به دریافت وجود الهی است. تجربه‌ای که از طریق موسیقی کسب می‌شود، نسبت به هنرهای دیگر تأثیر بیشتری بر روح دارد. از نظر او، بین موسیقی و وحدت و نظم کیهانی ارتباط وجود دارد. با وجود این، او فاصله خود را با شعر حفظ می‌کند؛ زیرا معتقد است که در شعر، ترفندهایی برای برانگیختن نفس به کار می‌رود.

کلیدواژه ها

ابن مسکویه, تجربه زیبایی‌شناختی, زیبایی, هنر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.