کنشگری مورخ در گزارش وقایع تاریخی؛ بررسی مقایسهای روایت سقیفه در تاریخ طبری و تاریخ بلعمی
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 237
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HPH-30-25_004
تاریخ نمایه سازی: 15 فروردین 1400
چکیده مقاله:
دانش روایتشناسی، امکانی است برای پژوهشگران تاریخ در بررسی و نقد روایتهای مختلف تاریخی و درک آنها. این دانش با بررسی عناصری چون زمان در قالب نظم، تداوم (دیرش) و بسامد و نیز بررسی شخصیت و شخصیتپردازی، زاویۀ دید و کانونیشدگی، سطوح معنایی و... در فهم روایت به محقق کمک شایانی میکند. پژوهش حاضر با بررسی مقایسهای روایت سقیفه در تاریخ طبری و تاریخنامۀ طبری(بلعمی) با استفاده از روش نقد روایتشناسانه از جهتِ تداوم یا دیرش زمانی و بسامد، به بررسی تفاوت این روایتها از یک واقعه میپردازد و نشان میدهد که طبری با استفاده از بسامد مکرر و ارائۀ شش روایت از سقیفه امکان بازنمایی ابوبکر و عمر را به عنوان کانون روایت فراهم کرده است و در همین حال برخی از صداهای حاضر در سقیفه را نیز حذف میکند. بر خلاف تاریخ طبری، تاریخ بلعمی با افزودن بر تداوم زمانی روایت، امکان گنجاندن شخصیتهای بیشتری در روایت سقیفه را مهیا کرده است و بدینترتیب ضمن افزودن به صداهای موجود در روایت، مطالبی را در روایت سقیفه وارد میکند که در روایت طبری وجود ندارد و اصولاً جزء صداهای خاموش به شمار میرود. بلعمی با این کار ضمن به چالشکشیدن روایت دو قطبی طبری، صدای طرفداران علی(ع) و عباس عموی پیامبر را در روایت سقیفه وارد میکند. بهاینترتیب روایتهای بلعمی و طبری از سقیفه را میتوان روایتهایی مستقل از هم به حساب آورد، روایتهایی که نشان میدهند مورخان در مقام کنشگران تاریخ عمل میکنند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی رفعتی پناه مهرآبادی
استادیار پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :