ارزیابی پیش رسی، عملکرد و برخی از ویژگی های دارویی جذایه ایرانی قارچ .Ganoderma applanatum (Pers.) Pat پرورش یافته روی بسترهای مختلف

انتخاب بستر کشت مناسب و همچنین بررسی جایگزینی سایر ضایعات کشاورزی ارزان قیمت به جای تذاشه چوب درختان با ارزش یکی از مهم ترین نکاتی است که باید در کشت و تواید قارچ های دارویی مورد توجه قرار گیرد. غنی سازی بستر با مکمل های آنی به طور گسترده ای تولید اندام بارده و ارزش دارویی قارچ ها را تحت تاثیر قرار می دهد. این پژوهش در سالن کشت با مساحت 7x6 متر و مجهز به دستگاه های کنترل دما، رطوبت و نور در دانشگاه زابل انجام شد. این پژوهش به صورت فاکتوریل دو عاملیو در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 10 نوع بسترهای کشت پایه تراش چوب: درخت راش، تراشه چوب درخت بلوط، تراشه چوب ممرز، تراشه چوب صنوبر، تراشه چوب درخت اکالیپتوس، تراشه چوب درخت گز، تراشه چوب انگور، تراشه چوبساقه درخت خرما، تراشه چوب برگ درخت خرما و باگاس نیشگر می باشند. همچنین به هرکدام از بسترهای اصلی، 10 درصد ار ترکیبات آلی نیتروژن دار شامل سبوس گندم، سبوس برنج، تفاله پنبه دانه و تفاله زیتون اضافه گردید. هدف از انجام این پژوهش بررسی ضایعات محتلف کشاورزی و صنعتی جهت آماده سازی به عنوان سوبسترای قارچ گانودرما آپلاناتوم و همچنین بررسی برخی از صفات مورفولوژیکی، عملکردی، ارزش غذایی و دارویی این قارچ بود. نتایج این پژوهش نشان داد بیشترین عملکرد به میزان (145/5 گرم)، ماده خشک کل (36/8 گرم)، پروتئین اندام میوه ای (27/15 میلی گرم در 100 گرم ماده خشک)، خاکستر (4/97 درصد)، نیتروژن (4/38 میلی گرم در 100 گرم ماده خشک) و پلی ساکارید کل (14/35 میلی گرم بر گرم ماده خشک) مربوط به بستر کشت ترکیبی تراشه چوب بلوط با سبوس گندم بود. بالاترین میزان آب قارچ (86/16 درصد) مربوط به بستر کشت تراشه چوب اکالیپتوس و بالاترین راندمان بیولوژیکی (19/71 درصد) مربوط به بستر کشت ترکیبی تراشه چوب بلوط با تفاله زیتون بود. پتاسیم (299 میلی گرم در 100 گرم ماده خشک)، کلسیم (11/73 میلی گرم در 100 گرم ماده خشک) و ظرفیت آنتی اکسیدانی (54/25 درصد) مربوط به بستر کشت تراشه چوب بلوط ثبت شد. همچنین نتایج حاکی از آن بود که در بستر کشت تراشه چوب بلوط کمترین زمان از نظر زمان کامل شدن پنجه دوانی (29/40 روز)، کمترین زمان برای پین دهی (43/13 روز) و در بستر کشت تراشه چوب درخت ممرز کمترین زمان برای پیش رسی (70/26 روز) ثبت شد. با توجه به نتایج این تحقیق استفاده از بسترهای ترکیبی و مکمل های آلی در کشت و تولید قارچ های دارویی بخصوص گانودرما آپالاناتوم توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

پلی ساکارید کل ، توده بومی ، زودرسی ، ماده خشک