تبیین متغیرهای اقتصادی محیط پیرامونیِ اثرگذار بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: کشورهای حوزه دریای خزر)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه امنیت ملی، دوره: 10، شماره: 36
  • کد COI اختصاصی: JR_NSJ-10-36_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 421
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامد ابراهیمی

گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محمد اخباری

گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسول)

چکیده

مکان‌ها و فضاهای جغرافیایی محیط‌های پیرامون واحدهای سیاسی، بسته به موقعیت، مشخصات و عناصر ساختاری و کارکردی خود دارای ارزش‌های متفاوتی هستند که از ثبات و پایداری برخوردار نمی‌باشند و در بستر زمان دچار تحول و تغییر می‌گردند. مصداق این نمونه محیطی، حوزه دریای خزر است که در گذشته جزو مناطق کم‌ارزش ژئوپلیتیکی محسوب می‌شد، ولی با پایان جنگ سرد از اهمیت نظامی این حوزه به‌صورت مداوم کاسته شده و بر اهمیت متغیرهای ژئواکونومیکی آن افزوده‌ شده است. از طرفی همواره برای ج.ا.ا، شناخت دقیق محیط ژئوپلیتیکی پیرامون خود مؤلفه‌ای مهم و تعیین‌کننده، به جهت اثرگذاری متغیرهای محیط بر منافع و امنیت ملی کشور می‌باشد. بنا به دلایل فوق، این موضوع، مبنایی برای تدوین مقاله حاضر قرار گرفته است. درواقع احصاء متغیرهای ژئوپلیتیکی مرتبط با بُعد اقتصادی کشورهای پیرامون ج.ا.ا در حوزه دریای خزر که بر امنیت ملی کشورمان اثرگذارند، هدف اصلی این مقاله است. در این اثر، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و نگارنده تلاش نموده است که با انجام مطالعات کتابخانه‌ای و نظری، محیط‌شناسی خزر در بُعد اقتصادی، ارائه پرسشنامه و انجام آزمون بر روی ‌داده‌های حاصله، متغیرهای ژئوپلیتیکی مربوطه را با توجه به اولویت متغیرها استخراج و نتایج تحقیق را ارائه نماید. از نظر نگارنده متغیرهای به‌دست‌آمده به جهت اثرگذاری بالای آن‌ها بر امنیت و منافع ملی ج.ا.ا در حوزه دریای خزر و همچنین بر سایر ابعاد و متغیرهای این محیط، می‌توانند مبنایی برای مطالعه‌ مدون و درک درست و کامل‌تری از محیط ژئوپلیتیکی پیرامون ج.ا.ا قرار گیرند.

کلیدواژه ها

محیط پیرامونی, اقتصادی, حوزه دریای خزر, ژئوپلیتیک, ژئواکونومی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.