بررسی سایه و قهرمان در لامیه العرب شنفری بر اساس نظریه یونگ

نقد روانشـناختی نقدي اسـت که در پی کشف و شناسایی عوامل درونی و پنهان در یک اثر ادبی است. به عبارت ساده تر نقد روانشـناختی یکی از مفاهیم جدید نقد ادبی معاصـر اسـت که به دنبال کشـف ارتباط بین ادبیات و علم روانشناختی است. یونگ ناخودآگاه جمعی را حاوي صورتهاي مثالی میداند. صور مثالی کهن الگوها تصاویر و پدیده هایی شکل گرفته از دنیاي بسیار کهن و بینشها و تأملات اجداد باستانی ماست که در ضمیر ناخودآگاه انسان امروزي به ارث میرسد. کهن الگو به معناي مدل یا نمونه اصـلی و اولیه اسـت که نشانه ها، طرحها و دیگر چیزها از آن سرمشق گرفته اند. کهن الگوها جهانی و در همه جا یکسـان اند؛ به نظر میرسـد آثار ادبی و هنري، بستر بسیار مناسبی براي تجلی آرکی تایپ هاست و هنرمند براي ایجاد یک اثر ماندگار بیشتر از ناخودآگاهش الهام می گیرد. شنفري از شاعران صعلوك است که نماد یک قهرمان آواره است که در طی مسیر زندگی با موانع و مشکلات زیادي دست وپنجه نرم میکند و توصیفات زیباي او از دشتها و بیابانهایی که درنوردیده و گرگهاي که به وصف حال وروز آنها می پردازد نمادهایی از کهن الگوي سایه هستند. نتایج به دست آمده حاکی از این مطلب اسـت که کهن الگوهاي برجسته ي نظریه ي یونگ در لامیه شنفري قابل بررسی هستند و از طریق تحلیل کهن-الگویی می توان به درونیات و انگیزه شاعران از سرودن اشعارشان پی برد.

کلیدواژه ها:

کهن الگو ، لامیه العرب ، سایه ، قهرمان ، شنفری ، یونگ.