تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس شدت سایبرکندریا در جمعیت بزرگسال ایرانی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه روانشناسی بالینی، دوره: 12، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JCPSM-12-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 670
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی رضا سرافراز

استادیار، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه شیراز،شیراز، ایران.

مهرداد پورشهبازی

دانشجوی دکتری تخصصی، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه شیراز،شیراز، ایران.

مرضیه افشاری

کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه شیراز،شیراز، ایران.

چکیده

مقدمه: سایبرکندریا شکل نوظهوری از هیپوکندریا است که در آن جست‌وجوی مکرر مطالب مربوط به بیماری‌ها در اینترنت موجب افزایش اضطراب و پریشانی فرد شده و با تلاش‌های تکراری و بی‌نتیجه در زمینه اطمینان جویی ادامه می‌یابد. مقیاس شدت سایبرکندریا (CSS) با هدف تشخیص این پدیده طراحی شده است و ویژگی‌های روان‌سنجی آن در جمعیت غیر ایرانی مورد تأیید قرار گرفته است؛ اما تاکنون در جمعیت ایرانی بررسی نشده است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس شدت سایبرکندریا (CSS) در جمعیت ایرانی می‌باشد. روش: در این پژوهش 200 نفر دانشجو به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و به پرسشنامه‌های پژوهش که شامل مقیاس شدت سایبرکندریا (CSS)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و فرم کوتاه اضطراب سلامت (SHAI) بود پاسخ گفتند. داده‌های مربوط به تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون‌های همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: با استفاده از تخلیل عاملی اکتشافی چهار عامل اجبار، اطمینان‌جویی/بی‌اعتمادی، افراط و پریشانی استخراج گردید که به جز یک عامل جدید (اطمینان جویی/بی‌اعتمادی)، سه عامل دیگر مطابق با نسخه اصلی مقیاس بود. پایایی مقیاس از طریق ارزیابی ضریب همسانی درونی و روایی آن از طریق رابطه همبستگی نمره کل مقیاس و عامل‌های استخراج شده با سایر متغیرهای پژوهش بررسی شده مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصله، این مقیاس چهار عامل را در جمعیت ایرانی شناسایی می‌کند. روایی و پایایی عوامل موجود مورد تأیید قرار گرفته و استفاده از این مقیاس در موارد تحقیقاتی و بالینی ایرانی توصیه می‌شود.

کلیدواژه ها

سایبرکندریا, اضطراب سلامت, هیپوکندریا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.