تبیین علائم وسواسی– جبری بر اساس سبک‌های دلبستگی و بیگانگی با نقش میانجی افسردگی

مقدمه: اختلال وسواسی – جبری یکی از اختلال‌های شایع روانشناختی است که در نوجوانان و جوانان شیوع نسبتاً بالایی دارد. این اختلال هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی بسیاری را برای افراد مبتلا و جامعه ایجاد می­کند و بر کارکردهای اجتماعی، تحصیلی و شغلی این افراد تأثیر می­گذارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین علائم وسواسی – جبری براساس سبک‌های دلبستگی و بیگانگی با نقش میانجی افسردگی انجام گرفته است. روش: روش تحقیق توصیفی - همبستگی می‌باشد. جامعه‌ی آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم در سال تحصیلی 98-97 بود. نمونه آماری شامل 344 نفر از اعضای جامعه آماری مذکور است این تعداد به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه وسواس فکری - عملی مادزلی، پرسشنامه سبک‌های دلبستگی کولینز و رید، مقیاس روابط موضوعی بل و پرسشنامه افسردگی بک می‌باشند. داده‌ها با استفاده از روش آزمون تحلیل معادلات ساختاری تحلیل شدند. جهت تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از نرم­افزار SPSS نسخه 20 و نرم­افزار Lisrel نسخه 10.20 استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که اثر مستقیم و غیر مستقیم بیگانگی، سبک ایمن، سبک دوسوگرا و افسردگی بر علائم وسواس تأیید می‌شود. جهت تأثیر بیگانگی مثبت و جهت تأثیر سبک ایمن منفی و جهت اثر سبک دوسوگرا مثبت و جهت رابطه افسردگی مثبت است. همچنین شاخص­های برازش بدست آمده در مجموع نشان از برازش قابل قبول داده‌ها با مدل دارد. نتیجه­ گیری: از اینیافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت تجارب اولیه مناسب در زمینه دلبستگی می‌توانند از اختلال وسواس در بزرگسالی جلوگیری کند. همچنین امکان ابتلای فردی که دچار بیگانگی است به اختلال وسواس زیاد است و افسردگی بخشی از مکانیسم اثرات این عوامل در بروز وسواس را تبیین می‌کند.

کلیدواژه ها:

علائم وسواسی – جبری ، سبک‌های دلبستگی ، بیگانگی ، افسردگی