محمد ابراهیم حکم آبادی - گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
ایمان الله بیگدلی - گروه روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدجواد اصغری ابراهیم اباد - گروه روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
جوانشیر اسدی - گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

مقدمه: هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشانگان تیپ شخصیتی نوع D و پیروی از درمان در بیماران کرونر قلبی بود. روش: یک طرح تک آزمودنی با کنترل خط پایه چندگانه همزمان و با پیگیری 6 هفته­ای اجرا شد. 10 مرد مبتلا به بیماری قلبی به روش نمونه­ گیری در دسترس از میان بیماران بیمارستان رضوی مشهد انتخاب شدند. اثربخشی پروتکل درمانی طی 3 مرحله (خط پایه، درمان 10 جلسه­ای و پیگیری 6 هفته­ ای) با استفاده از پرسشنامه نشانگان تیپ شخصیتی نوع D و پرسشنامه پیروی از درمان (MMAS-8) مورد بررسی قرار گرفت. داده­ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، فرمول درصد بهبودی و معناداری بالینی تحلیل شدند. یافته ­ها: تحلیل نتایج نشان داد که در مرحله پس ­آزمون طرحواره درمانی نسبت به درمان پذیرش و تعهد به میزان بیشتری موجب کاهش معنادار نشانگان تیپ شخصیتی نوع D و افزایش پیروی از درمان بیماران قلبی می شود. اما در مرحله پیگیری، طرحواره درمانی در کاهش نشانگان تیپ شخصیتی نوعD  و افزایش پیروی از درمان مؤثرتر بود. نتیجه­ گیری: نتایج نشان داد که از نظر معناداری آماری طرحواره درمانی بهبودی بیشتری را در رفتارهای آماج ایجاد کرد. اما از لحاظ معناداری بالینی تفاوتی بین طرحواره درمانی و پذیرش و تعهد در رفتارهای آماج وجود ندارد.

طرحواره درمانی, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, نشانگان تیپ شخصیتی نوع D, پیروی از درمان