بررسی تاثیر تغییر اقلیم در آینده نزدیک بر تولید گندم آبی منطقه تربت جام: مطالعه موردی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای زراعی ایران، دوره: 17، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JFCR-17-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 336
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید فرهاد صابرعلی

مجتمع آموزش عالی تربت جام

حسین نستری نصرآبادی

مجتمع آموزش عالی تربت جام

محمد دوستخواه احمدی

اداره جهاد کشاورزی تربت جام، خراسان رضوی

چکیده

کشاورزی، که عامل تأمین نیاز غذایی و ثبات اقتصادی و امنیتی هر جامعه‌ای است، می‌تواند تحت تاثیر نوسانات اقلیمی هر منطقه قرار گیرد. بررسی تاثیر اقلیم بر تولید محصولات زراعی همچون گندم که یک محصول راهبردی در تأمین امنیت غذایی جامعه ایرانی است از اهمیت دوچندانی برخوردار است. هدف از این مطالعه پیش‌بینی اثرات تغیر اقلیم در آینده نزدیک بر عملکرد گندم آبی در منطقه تربت‌جام با بیشترین سطح زیر کشت در استان خراسان رضوی بود. در این تحقیق از برنامه MarkSim تحت چهار سناریوی انتشار RCP2.6، RCP4.5، RCP6 و RCP8.5 برای تولید داده‌های اقلیمی در دوره آینده نزدیک (2047-2018) استفاده شد. در نهایت داده‌های اقلیمی خروجی از برنامه MarkSim به‌عنوان داده‌های آب و هوایی ورودی برای اجرای مدل شبیه‌سازی رشد گیاهان زراعی DSSAT مورد استفاده قرار گرفت. نتایج شبیه‌سازی رشد گندم آبی در دوره پایه نشان داد که این گیاه کاهش دوره رشد و افزایش تولید ماده خشک و عملکرد را در دوره 20 ساله اخیر تجربه کرده است. افزایش بارش‌های بهاری و همچنین افزایش دما در طول فصول سرد سال ازجمله دلایل این افزایش بوده است. همچنین افزایش دما در طول فصل سرد سال و افزایش غلظت دی‌اکسید کربن در آینده نزدیک تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم افزایش حدود 20 تا 25 درصدی تولید دانه گندم را باعث خواهند شد. اگرچه میزان این افزایش تولید در خاک‌های سبک‌تر کمتر از خاک‌های سنگین‌تر منطقه بود. همچنین مشخص گردید، با وجود احتمال کاهش حداقل 300 متر مکعب آب آبیاری در هر هکتار در طول دوره رشد گندم در 30 سال آینده، در نهایت با به‌کار‌گیری سیستم‌های آبیاری با راندمان بالاتر احتمالاً افزایش تولید با تغییرات چندانی روبه‌رو نخواهد شد.

کلیدواژه ها

افزایش دما, سناریوی‎ ‎انتشار, شبیه سازی, ‏DSSAT, MarkSim

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.