ارزیابی تحمل به تنش خشکی دوره رشد زایشی در برخی از ژنوتیپ‌های گندم (.Triticum aestivum L) با استفاده از شاخص‌های تحمل و حساسیت به تنش خشکی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 243

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFCR-17-1_008

تاریخ نمایه سازی: 22 اسفند 1399

چکیده مقاله:

این بررسی به منظور تعیین حدود حساسیت و تحمل به تنش کمبود رطوبتی ژنوتیپ‌های گندم به شرایط آبیاری کامل و کمبود رطوبتی در دوره زایشی اجرا شد. تعداد هشت ژنوتیپ حاصل از برنامه به‌نژادی اقلیم سرد کشور که دارای تیپ رشد زمستانه در مقایسه با ارقام اروم، میهن و زارع به‌عنوان شاهد بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1395-1393 در دو شرایط آبیاری کامل و کمبود رطوبتی در دوره زایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد مورد مقایسه قرار گرفتند. در این تحقیق از 14 شاخص ارزیابی تنش به‌ترتیب شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص بهره‌وری متوسط (MP)، شاخص میانگین هندسی بهره‌وری (GMP)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص تحمل به تنش تعدیل‌یافته (MSTI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص خشکی (DI)، شاخص تحمل غیرزیستی، (ATI) شاخص درصد حساسیت به تنش (SSPI)، شاخص محصول در تنش و بدون تنش (SNPI) و درصد کاهش عملکرد (RE) استفاده گردید. در مجموع شاخص‌ها پنج شاخص میانگین هندسی بهره‌وری (GMP)، تحمل به تنش (STI)، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هارمونیک (HM) و شاخص تحمل به تنش تعدیل‌یافته (MSTI) با احتمال 99 درصد بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش نشان دادند و به‌عنوان برترین شاخص‌های متحمل به خشکی در این بررسی مشخص شدند. ژنوتیپ هشت که بالاترین مقدار را در این پنج شاخص داشت به‌عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ در شرایط تنش شناسایی گردید. ارقام شاهد به لحاظ عملکرد و تحمل به تنش خشکی در قیاس با ژنوتیپ هشت جایگاه مناسبی نداشتند. در شرایط تنش خشکی ژنوتیپ هشت بیشترین عملکرد را با 5176 کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داده و در رتبه میانگین شاخص‌های این تحقیق رتبه اول را داشت. ژنوتیپ 9 نیز از لحاظ عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی با 5079 کیلوگرم در هکتار و رتبه دوم در میانگین شاخص‌های این تحقیق به‌عنوان بهترین ژنوتیپ متحمل به خشکی بعد از ژنوتیپ 8 قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

وحید بحرینی ویجویه

دانشگاه آزاد اسلامی گرگان

محمد رضا داداشی

دانشگاه آزاد اسلامی گرگان

سید محمود ناظری

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • -Afiuni, D., & Marjovvi, A. R. (2009). Assessment of different ...
  • -Ahmadi, A., Joudi, M., and Janmohammadi, M. 2009. Late defoliation ...
  • -Alam, M. S., Rahman, A. H. M., Nesa, M. N., ...
  • -Bouslama, M., and Schapaugh, W.T. 1984. Stress tolerance in soybean. ...
  • -Choukan, R., Taherkhani, T., Ghannadha, M.R., and Khodarahmi, M. 2006. ...
  • -Dastfal, M., Barati, V., Emam, Y., Haghighatnia, H. & Ramazanpour, ...
  • -Eberhat, S. A., and W. A. Rassel. 1966. Stability parameters ...
  • -Ehdaie, B., Alloush, G.A. and Waines, J.G. 2008. Genotypic variation ...
  • -Farshadfar, E., and Sutka, J. 2002. Screening drought tolerance criteria ...
  • -Farshadfar E,Javadnia J.(2011).Evaluation of chiclpea (Cicer arietinum l.)genotypes for drought ...
  • -Farshadfar, E., Jamshidi, B., and Aghaee, M. 2012. Biplot analysis ...
  • Assessment of drought tolerance in land races of bread wheat based on resistance/ tolerance indices [مقاله ژورنالی]
  • -Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing stress tolerance. ...
  • -Fischer, R. A., and Maurer, R. 1978. Drought resistance in ...
  • -Gavuzzi, P., Rizza, F., Palumbo, M., Campaline, R.G., Ricciardi, G.L., ...
  • -Heidari sharifabad, H. 2008. Drought mitigation strategies for the agriculture ...
  • -Khorshidi, M. B., Abdi, M., Iranipur, S. and Akbari, R. ...
  • -Lan, J. 1998. Comparison of evaluating methods for agronomic drought ...
  • -Moayedi, A. A., Boyce, A. N., and Barakbah, S. S. ...
  • -Mohammed AK, Kadhem FA. Screening drought tolerance in bread wheat ...
  • -Moosavi, S. S., Yazdi Samadi, B., Naghavi, M. R., Zali, ...
  • -Naderi, A., Akbari Moghaddam, H. & Mahmoodi, K. (2013). Evaluation ...
  • -Naeemi, M., Akbari, Gh. A., Shirani Rad, A. H., Modares ...
  • -Rosielle, A.A., and Hamblin, J. 1981. Theoretical aspects of selections ...
  • -Royo, C., Aparicio, N., Blanco, R., and Blanco, D. 2004. ...
  • -Saeidi, M., Moradi, F., Ahmadi, A., Spehri, R., Najafian, G. ...
  • -Sanjari Pireivatlou, A. G., Dehdar Masjedlou, B. & Aliyev, R. ...
  • -Takeda, S., and M., Matsuoka. 2008. Genetic approaches to crop ...
  • -Yarnia ,M.,Arabifard,N.,Rahmizadeh Khoei.,Zandi,P.2011.Evaluation of drought tolerancr indices among some winter ...
  • -Yazdansepas, A., Keshavarz, S., Kebriaie, A., Rafieipour, SH., AminZadeh, Gh., ...
  • -Zebarjadi, A. R., Tavakoli Shadpey, S., Etminan, A. R. & ...
  • نمایش کامل مراجع