ارزیابی فضاهای گردشگری شهر یزد با تأکید بر بحران‌های گردشگری

گردشگری پدیده‌ای نوین، به‌عنوان یکی از فرایندهای تولیدکننده فضا، از مختصات بنیادین جوامع شهری است که نسبت به بحران‌های مختلف بسیار آسیب‌پذیر است. فضاهای گردشگری شهری به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از فضاهای شهری و مرتبط با گردشگران در برابر بحران‌های انسانی و طبیعی بسیار حساس هستند. با توجه به جاذبه‌های گردشگری فراوان در ایران و همچنین در شهرهای سنتی مانند یزد، توجه به بحث امنیت کالبدی فضاهای گردشگری و همچنین امنیت گردشگران ضروری به نظر می‌رسد. این در حالی است که با توجه به قرار گرفتن شهر یزد در زمره شهرهای جهانی دنیا و استقبال بیشتر گردشگران، نیاز به برنامه‌ریزی‌های جامعی جهت مقابله با بحران‌های احتمالی در این مکان‌ها بیشتر احساس می‌شود. این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی است که در آن با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای، معیارهای مرتبط با بحران‌خیزی فضاهای گردشگری استخراج و با نظر کارشناسان، بومی‌شده که شامل معیارهای مکان‌یابی، ویژگی‌های کالبدی، تأسیسات و نیروی انسانی بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل متخصصان و کارشناسان سازمان‌های مرتبط با تحقیق بوده که با توجه به نامشخص بودن دقیق تعداد کارشناسان، از نمونه‌گیری تصادفی قابل‌دسترس استفاده گردیده است. برای تحلیل سؤالات تحقیق از مدل‌های AHP و پرومته، استفاده‌شده که نتایج حاکی از آن است که از بین معیارها، معیار مکان‌یابی نقش اول را در جهت مقابله با بحران دارد و از بین فضاها، عناصر خدماتی گردشگری مانند پارک‌ها و فضاهای سبز در رتبه اول و فضاهای مذهبی و تجاری در رتبه‌های بعدی ازنظر وضعیت مناسب در مقابل بحران‌ها قرار دارند. بر همین مبنا راهکارهای ساماندهی و تجهیز محورهای گردشگری و فضاهای شاخص گردشگری در محدوده بافت قدیم در جهت ارتقاء امنیت کالبدی-انسانی و ارتقاء جنبه‌های زیبایی‌شناسی این فضاها پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه ها:

فضاهای گردشگری ، امنیت ، بحران گردشگری ، برزن تاریخی ، شهر یزد