برجستگی‌های زبانی و زیبایی‌شناسی شعر انقلاب اسلامی

با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی باشکوه ایران و رشد و بالندگی شعر انقلاب اسلامی، تاکنون این نوع شعر به شکل همه‌جانبه و علمی بررسی نشده است و پژوهش‌ها بیشتر جنبة معناگرایانه و محتوامحور داشته است؛ اما نگارندگان این مقاله می‌کوشند ساختار زبانی شعر انقلاب اسلامی و چگونگی پیوند قالب‌های شعری با موضوع انقلاب اسلامی را بررسی کنند. روش این پژوهش، کتابخانه‌ای و سندکاوی است و داده‌ها به صورت توصیفی‌تحلیلی ارائه شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد محورهایی چون تازگی زبان، نهضت ترکیب‌سازی، نوجویی در قافیه و ردیف، استفاده از تعابیر و تصاویر خاصّ انقلاب و دفاع مقدّس و تپش واژگان، ازجمله برجستگی‌های زبانی شعر انقلاب‌اند. با بررسی قالب‌های مختلف شعر انقلاب، روشن شد که قالب قصیده به دلیل روحیّة حماسی حاکم در کشور در سال‌های دهة شصت رشد و رونق می‌یابد. غزل انقلاب، با ویژگی‌هایی چون نظم عمودی و کاربرد وزن‌های بلند اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. قالب مثنوی با استفاده از  قافیه‌های نو و تازه دوباره احیا می‌شود. قالب غزل-مثنوی، به طور چشمگیری گسترش می‌یابد و ایجاز کلام با وزن مطنطن در رباعی، بستر خوبی برای بیان احساسات پرشور دوران انقلاب و دفاع مقدّس می‌شود.

کلیدواژه ها:

شعر انقلاب اسلامی ، ساختار ، زبان ، قالب