تداعی؛ ترفندی روایی- نمایشی برای متادرامِ گریز در تعزیه
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 11، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_LIAR-11-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 637
نویسندگان
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده
تعزیه گونهای نمایش آیینی است که با هدف روایت وقایع تاریخی - مذهبی، بهویژه فجایع عاشورا و شهادت امامان اجرا میشود. اهمیت حادثة عاشورا در تعزیه تا حدی است که در اغلب تعزیههای غیرعاشورایی، شاعر پردههایی فرعی خلق میکند تا از طریق آن بخشهایی از حوادث کربلا را نیز روایت کند. به این پردههای فرعی، گریز (گریز به صحرای کربلا) گفته میشود. گریزها همواره با اخلال در روایت خطی داستان (روایتگردانی) همراهاند؛ بنابراین شاعر باید به نحوی آنها را در تعزیة اصلی جای دهد. در این مقاله، شیوة گنجاندن گریزها در تعزیة اصلی بررسی شده است. به عقیدة نگارندگان، گریز از تعزیة اصلی بر پایة ترفند روایی- نمایشیِ تداعی انجام میشود که نتیجة یادآوری یک صورت یا مفهوم ذهنی است. برای بررسی این فرایند از مفاهیم روانشناسی مرتبط با تداعی استفاده شد و انواع، قواعد و عوامل تداعی در گریزها بررسی شد. از سوی دیگر، با توجه به اینکه گریز نوعی متادرام به شمار میرود، گریزها به دو نوع بیانی و نمایشی تقسیم شدند.کلیدواژه ها
تعزیه, گریز, تداعی, روایت, متادراماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.