شگردها و فنون زبانی و بلاغی تضمین‌ شعر فارسی در کتاب کلیله‌و‌دمنه

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_LIAR-11-2_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 275
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یحیی کاردگر

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم، قم، ایران

اکبر گلابیان

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

نثر فنی بیش از آن‌که در اندیشة معنا باشد، به آرایش کلام می‌اندیشد و برای تزیین کلام از ظرافت‌های زبانی و بلاغی بسیاری بهره می‌گیرد. یکی از این ظرافت‌های زبانی و بلاغی، تضمین شعر در خلال نثر است. در کتاب کلیله‌ودمنه که از شاهکارهای نثر فنّی است، تضمین شعر از نظر کمّی و کیفی جایگاه ویژه‌ای دارد. نصرالله منشی کوشیده است با بهره‌گیری از شیوه‌ها و شگردهای زبانی و بلاغی، پیوندی استوار بین اشعار تضمینی و متن برقرار کند؛ به‌گونه‌ای که ناهمگونی بین اشعار تضمینی و متن کتاب کمتر دیده می‌شود. این مقاله با شیوه‌ای توصیفی‌تحلیلی کوشیده است رمزوراز موفقیت نصرالله منشی را در تضمین اشعار بررسی کند و شگردهای زبانی و ظرافت‌های بلاغی او را در به‌کارگیری اشعار معرفی کند. پژوهش حاضر نشان می‌دهد منشی در تضمین اشعار، همواره جانب فصاحت و بلاغت کلام را رعایت کرده است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان در محل پیوند شعر و نثر در کتاب کلیله‌ودمنه شاهد ظرافت‌های زبانی و آرایش‌های کلامی و بلاغی بسیاری بود.

کلیدواژه ها

نثر فنی فارسی, تضمین شعر فارسی, بلاغت, پیوند زبانی و نحوی, کلیله‌و‌دمنه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.