پایش خشکسالی کشور با استفاده شاخص وضعیت پوشش گیاهی VCI به وسیله تصاویر سنجنده MODIS

خشکسالی پدیدهای طبیعی و اقلیمی است که همه ساله گریبان گیر مناطث وسیعی در سراسر دنیا می شود و وقوع آن امری اجتناب ناپذیراست. این پدیده موجب اختلال دراکوسیستم و کاهش رشد پوشش گیاهی می شود. منطقه مورد مطالعه کشور ایران می باشد که با توجه به شرایط اقلیمی این کشور و قرار گرفتن بر روی مدار خشکی، این مشکل را دو چندان کرده است.این مساله، باعث شده که محق به فکر راه حلی برای حل این موضوع باشد. لذا هدف پژوهش حاضر، حل این مساله با استفاده از شاخص وضعیت پوشش گیاهی ( VCI ) می باشد. در این پژوهش از داده های سنجنده MODIS با قدرت تفکیک مکانی 250 متر از باند MOD44W استفاده شده است. تصاویر MODIS برای سه ماه می، اوریل و ژوئن در روزهای 8 تا 28 هر ماه ازسال های 2000 تا در بازه زمانی نوزده ساله، جمع آوری گردید. سپس شاخص VCI با استفاده از تفری حداکثر و حداقل شاخص NDVI محاسبه شد. ماسک آب )Masking برای نادیده گرفتن مقادیر منفی آب، یخ و ابر و همچنین برای در نظر نگرفتن خطای دود و ابر که منجر به افت شاخص NDVI می شود،استفاده گردید. بررسی کلی از نتایج آماری، نمودارها و همچنین نقشه های تهیه شده از مجموع پنجاه و هفت تصویر نشان می دهد که کشور در سال 2000 درهمه ماه ها با مشکل خشکسالی مواجه بوده است. همچنین بررسی های حاصل از این تحقیق حاکی از بحرانی بودن کشوردرسال 2000 درتمام ماه ها می باشد. منطقه مورد مطالعه در سال های 2005 ، 2007 و 2017 شرایط مناسب تری را تجربه کرده است و از میزان خشکسالی در تمام ماه های این سالها کاسته شده است. به طور کلی می توان از این تحقیق این گونه نتیجه گیری کرد که روند خشکسالی کشور یک روند ثابت نبوده است و کشور در سال های مختلف دچار فراز و نشیب بوده است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، ماسک آب ، VCI ، NDVI ، فصل رویش ، MODIS ، سنجش از دور