علی ولی بیک - گروه بیوشیمی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرمآباد، ایران
علیرضا مویدکاظمی - گروه پزشکی داخلی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرمآباد، ایران

در این مطالعه، نانو ذرات مس از عصاره آبی میوه(Capparis spinosa L. )به روش سنتز سبز سنتز شده و تأثیر آنها بر عملکرد کبد و پارامترهای خونشناسی در موش بررسیشده است. سنتز سبز نانو ذرات مس (CuNPs) با استفاده از عصاره C. spinosa مطابق روش توصیف شده در مقاله، انجام شد.جهت شناسایی نانو ذرات سنتز شده، از تکنیک هایی مانند: آنالیز اسپکتروسکوپی UV-vis، FTIR، میکروسکوپ الکترونی SEM و EDX استفاده شد. موشها به صورت خوراکی و به مدت 2 هفته نانو ذرات مس را با دوزهای 1000، 2000 و 5000 میکروگرم بر کیلوگرم، دریافت کردند. سپس اثر نانو ذرات بر عملکرد کبد موش های تیمار شده ، با اندازه گیری سطوح سرمی آنزیم هایی از قبیل: آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و بیلیروبین و همچنین پارامترهای خون شناسی شامل هموگلوبین، هماتوکریت، شمارش سلولهای سفید خون، شمارش سلولهای قرمز خون و شمارش پلاکت ارزیابی شد. حداکثر پیک در طولموج 414 نانومتر، سنتز نانو ذرات مس را اثبات کرد. تجزیهوتحلیل طیف FTIR نشان داد که گروه های عاملی پوششی را بر سطح نانو ذرات تشکیل داده اند. تصاویر حاصل از SEM نشان داد که اندازه ذرات بین 17 تا 41 نانومتر میباشد. مشخص شد که اگرچه برخی از آنزیمهای کبدی و پارامترهای خونشناسی با افزایش دوز عصاره افزایش یافته اند ، اما بین تجویز خوراکی CuNPs در دوزهای 1000 ، 2000 و 5000 میکروگرم بر کیلوگرم و گروه کنترل تفاوت معنیداری وجود ندارد .(p> 0.05) این یافته ها نشان دادند که نانو ذرات مس بیوسنتز شده از عصاره آبی C. spinosa، هیچ اثر سمی بر کبد موش های موردمطالعه ندارد و همچنین هیچگونه سمیت قابل توجهی بر پارامترهای خونشناسی در موش مشاهده نشد. بااینوجود مطالعات بیشتری جهت ارزیابی اثر محافظت کننده از کبد این نانو ذرات، موردنیاز است.

نانو ذرات، مس، کبد، خونشناسی، Capparis spinosa، موش BALB/c