عباس جعفری نیا - دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد اخباری - دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محسن مرادیان - استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران ،ایران

چکیده این مقاله به بحث در خصوص شاخص‌های قدرت نظامی و چگونگی انتخاب آن‌ها که بر نحوه ارزیابی ما از قدرت نظامی خود و دیگران اثر می‌گذارند، می‌پردازد. قدرت نظامی یکی از عناصر بنیادین در سیاست بین‌الملل است که موضوع و ابعاد آن همواره مورد توجه دولت‌مردان بوده است. سؤال الی مقاله این است که شاخص‌های اصلی سنجش قدرت نظامی کشورها کدامند و این که آیا استفاده از شاخص‌های متعدد برای سنجش قدرت نظامی کشورها، بر دقت برآوردها می‌افزاید؟ برای پاسخگویی به سؤال فوق فرضیه‌ای را که در صدد تحلیل و بررسی آن هستیم این است که مهم‌ترین شاخص‌های سنجش قدرت نظامی کشورها، اندازه نیروهای مسلح و تولید ناخالص داخلی آن‌ها است. استفاده از شاخص‌های متعدد برای سنجش قدرت نظامی کشورها، بر دقت برآوردها می‌افزاید. روش انجام این پژوهش بررسی اسناد و مدارک علمی با رویکرد زمینه‌ای، تحلیل محتوی با هر دو رویکرد ژرفانگر و پهنانگر و روش تحقیق نیمه تجربی کمپل است. برای انجام تحقیق، 84 نفر از دانشجویان دوره نوزدهم دافوس آجا به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شده و آزمایشات در طول ترم پائیزه سال تحصیلی 88- 1387 طی شش مرحله تکمیل گردید. در این آزمایش‌ها، نمونه آماری به عنوان پیش‌آزمون و پس‌آزمون عمل می‌کرد. نتایج مقاله نشان می‌دهد که مهم‌ترین شاخص‌های سنجش قدرت نظامی کشورها، نیروی انسانی و بودجه دفاعی آن‌ها است­(پذیرش فرض اول تحقیق) لیکن برخلاف باور اغلب تحلیلگران، استفاده از شاخص‌های متعدد برای سنجش قدرت نظامی کشورها، بر دقت برآوردها نیافزوده و تنها اطمینان تحلیلگران نسبت به یافته‌های خود را افزایش می‌دهد­(رد فرض دوم تحقیق).  

واژگان کلیدی: قدرت, قدرت ملی, قدرت نظامی, توانایی رزمی, توان دفاعی