سارا کریم زاده - دانشجوی دکتری تخصصی آب و هواشناسی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسن لشکری - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران(نویسنده مسئول)
رضا برنا - دانشیار گروه جغرافیا، واحد اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
مجید ولی شریعت پناهی - دانشیار گروه جغرافیا،دانشکده علوم انسانی،واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

پژوهش حاضر در راستای تحلیل و محاسبه مناسب ترین جهت ساختمان از منظراقلیمی با استفاده از روش قانون کسینوس ها در شهر سقز تدوین گردیده است با استفاده از روش قانون کسینوس ها مناسب ترین جهت ساختمان در شهرستان سقز ابتدا بدون در نظر گرفتن عامل باد و سپس با لحاظ نموده این عامل محاسبه و ارائه شده است. برای این محاسبه لازم بود ابتدا سمت و زاویه تابش برای تمام طول سال محاسبه می شد. برای این کار از نرم افزار QBasic استفاده شده است. نتایج نشان داد که با اولویت قرار دادن انرژی در دوره سرد سال برای ساختمان‌های یک طرفه جهت جنوب، ساختمان‌های دو طرفه جهت شمال غرب - جنوب شرق و جهت شمال شرق- جنوب غرب، ساختمان‌های چهارطرفه جهت شمال - جنوب و غرب - شرق، مناسب‌ترین جهات جغرافیایی برای استقرار جهت دیوار ساختمان‌ها می‌باشند. بنابراین جهات دیوارها باید حتی المقدور در جهتی بین 180 درجه (جنوب) تا 135 + (جنوب شرق) انتخاب شود. با این همه چون در ساختمان‌های دو طرفه (آپارتمانها) بالاترین مقدار انرژی به دیوار جهت جنوب شرقی می‌تابد و چون این جهت با جهت شیب توپوگرافیک شهر هم منطبق است. بهترین جهت برای ساختمان‌های آپارتمانی جهت جنوب شرقی – شمال غربی است.نقشه کالبدی شهر تهیه شده و الگوی خیابان های اصلی و فرعی شهر استخراج و میزان انطباق الگوی گسترش مساکن نشان داد که بافت قدیم شهر انطباق تقریباً کاملی با الگوی مناسب جهت گیری حاصل از تحقیق و همساز با اقلیم دارد.

جهت ساختمان, منظراقلیمی, قانون کسینوس, معماری, شهر سقز