بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی «حق بر توسعه پایدار» برای حفاظت از محیط زیست ایران

هدف از انجام این پژوهش، بازشناسایی جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار برای حفاظت از محیط زیست کشور است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام گرفته است. به منظور افزایش دقت و صحت داده‌ها، نمونه آماری نیز منطبق با جامعه آماری (44 نفر) انتخاب گردید. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شده است. پایایی پرسشنامه‌ها از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.92) استفاده شد که مقدار آن با استفاده از نرم‌افزار اس. پی. اس تعیین گردید. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، از نوع تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از روش معادلات ساختاری و با کمک نرم‌افزار اسمارت پلاس2 بوده است. مقدار شاخص ضریب بارتلت بالاتر از 0.769 بوده است، که نشانگر همبستگی‌های مناسب داده‌ها برای تحلیل عاملی است. جنبه‌های محیط زیستی حق بر توسعه پایدار از دیدگاه حقوق بین‌الملل محیط زیست را می‌توان در 4 عامل کلی (آموزش، توانمندسازی، تعهدات و تلاش‌ها) و 12 شاخص مرتبط با آنها طبقه‌بندی نمود. ضریب کیفیت کلی مدل برابر با 0.80 بوده که می‌توان نتیجه گرفت که مدل از مطلوبیت بالایی برخوردار است. در حال حاضر، شاخص فراهم کردن آب بهداشتی بیش از سایرین، در اولویت قرار دارد و آموزش حقوق بشر کمترین میزان اهمیت را دارا است. در حالی که براساس وضعیت ایده‌آل؛ تعهدات دولت‌ها باید دارای بالاترین وزن باشد. لازمه دستیابی به توسعه پایدار محیط زیستی، رعایت و لحاظ نمودن این جنبه‌ها در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی می‌باشد.

کلیدواژه ها:

حق بر توسعه ، توسعه پایدار ، حقوق بین‌الملل محیط زیست ، منابع طبیعی ، محیط زیست