شبکه ولاء؛ طرحی از الگوی جامعه قرآنی از منظر آیت‌الله محمدمهدی آصفی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم سیاسی، دوره: 20، شماره: 77
  • کد COI اختصاصی: JR_JCKE-20-77_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 212
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد اسماعیل نباتیان

استادیار دانشگاه تهران

چکیده

«شبکه ولاء» از مفاهیم بدیعی است که آیت‌الله محمدمهدی آصفی با هدف ترسیم یک جامعه آرمانی اسلامی از قرآن کریم استخراج کرده است. شبکۀ ولاء را بر اساس نظریه سیستمی می‌توان به‏مثابه یک سیستم متشکل از ساختارهای ترسیم‏شده و کارکردهای تعریف‏شده‌ای دانست که در طریقی خاص و برای نیل به غایتی ویژه‌ جهت‌دهی شده است. آیت‌الله آصفی از ساختار این سیستم به «خطوط» تعبیر و با بهره‌گیری از روایات، این سیستم را دارای ساختاری سه‌وجهی تعریف کرده است: خطوط طولی ناظر بر رابطه فرد مسلمان با مجموعه‌ای از رهبران و اولی‌الامر است که به حاکمیت الهی می‏انجامد. خطوط عرضی بیانگر ارتباط انسان مسلمان با جماعت مسلمین در این جامعه آرمانی است. خطوط عمقی مبیّن ارتباط فرد مسلمان با عمق تاریخ و تمدن و سیرۀ اولیا و اوصیاست. علامه آصفی برای تعریف نوع روابط تعیین‌شده میان ساختارها (خطوط) در درون شبکه ولاء، از دو مفهوم قرآنی بهره گرفته است: «سلام» و «نصیحت» که کارکردشان، پیوند دادن میان ساختارها و زیرساختارها برای دستیابی انسان مسلمان به غایت پیوند و ولای الهی است. نکته شایان ذکر اینکه، اساساً کنشگر محوری در شبکۀ ولاء، انسان مسلمان است و مرزبندی این سیستم بر مرزهای عقیدتی ابتنا یافته است و به همین دلیل، ولاء برای ارتباطات انسان مسلمان تعریف شده است و در مقابل، مفهوم برائت در قبال کافران معنا پیدا می‌کند.

کلیدواژه ها

شبکه ولاء, جامعه آرمانی, سلام, نصیحت, برائت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.