مژگان کارشناس - کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی
معصومه اسمعیلی - نویسنده مسئول: استاد مشاور دانشگاه علامه طباطبائی
سمیه کاظمیان - استادیار مشاور دانشگاه علامه طباطبائی

رعایت حریم‌های ارتباطی در محیط شغلی ارتباط تنگاتنگی با کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل دارد و بر جنبه‌های متفاوت زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. هدف این پژوهش بررسی نقش رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی بر کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل است. این مطالعه کیفی با مشارکت 15 نفر از بانوان در مراکز توانبخشی که در شهرستان نجف‌آباد شاغل هستند با روش نمونه‌گیری هدفمند و مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش گرانددنظریه (نظریه داده بنیاد) استفاده شده است. نتایج به شناسایی چهار شناسه انتخابی، ده شناسه محوری و 36 شناسه باز منجر شد. دو مقوله اصلی عبارت است از: 1. پایداری زناشویی با زیر مجموعه­های تحکیم روابط بین همسری، تأمین نیازهای احساسی همسر، همراه است. 2. تعادل ـ کار خانواده که شامل زیرمجموعه­های جداسازی نقشهای شغلی از خانوادگی، کمرنگ­شدن تأثیر مشکلات شغلی بر رابطه زناشویی می­شود. در نهایت الگوی رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی بر روابط بین همسری زنان شاغل هویدا گشت. یافته‌ها نشان می‌دهد رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی موجب بهبود کیفیت روابط بین همسری زنان شاغل می‌شود و در پی آن کیفیت زندگی زناشویی بر رعایت یا عدم رعایت حریمها در محیط شغلی اثرگذار، و رابطه­ای دوسویه در این میان برقرار است. عدم رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی موجبات مشکلات زناشویی و کاهش کیفیت روابط بین همسری را فراهم می‌سازد که افراد 3. راهبرد سازگارانه، ناسازگارانه و اخلاقی را پیش می­گیرند. زنان شاغلی که به رعایت حریمهای ارتباطی مقید نیستند، مشغله‌های فکری و نگرانیهای بسیاری چون ترس و اضطراب، پرخاشگری و تعارض در مقابل همسر خویش احساس می‌کنند. 4. حریم­شکنی در محیط شغلی موجب آسیبهایی همچون پنهانکاری، دروغگویی، دلخوری، مقایسه­گری منفی همسر، بدبینی، سوءظن و بی‌اعتمادی، افزایش کنترل‌گری، تلافی و انتقام­جویی، پیمان‌شکنی، طلاق و در نهایت کاهش سلامت روان زوجین می­گردد. آسیبهای ناشی از عدم رعایت حریمهای ارتباطی در محیط شغلی تنها به رابطه با همسر معطوف نیست و گاهی این آسیبها به شغل فرد وابسته می­شود و پیامدهایی چون ترک شغل را به همراه دارد. هم­چنین رعایت حریمهای ارتباطی موجب پایداری زناشویی، تعادل کار ـ خانواده و ارتقای سلامت روان می­گردد.

جنسیت در مرزهای ارتباطی, حریمهای ارتباطی, جنسیت و محیط شغلی, کیفیت روابط زناشویی, مسائل زنان شاغل