پیمان معصومی - گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت
فاطمه امینی - Aburaihan Campus, Department of Agronomy and Plant Breeding, University of Tehran
حسین رامشینی - گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت

تنوع ژنتیکی اساس مطالعات به‌نژادی در بسیاری از گونه‌های گیاهی است و یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها جهت انتخاب والدین می‌باشد. هدف از این آزمایش، بررسی تنوع ژنتیکی 25 نمونه فسکیوی بلند با استفاده از صفات ارتفاع بوته، امتیاز رشد بهاره، روز تا خوشه‌دهی، روز تا گرده‌افشانی، طول و عرض برگ پرچم، طول خوشه، وزن صد دانه و عملکرد بذر در بوته بود که در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اکوتیپ­ های مورد بررسی برای کلیه صفات به‌جز وزن 100 دانه تفاوت معنی‌داری داشتند. بیش‌ترین ضریب تنوع فنوتیپی (58.60)، ضریب تنوع ژنتیکی (58.32) و وراثت‌پذیری (0.97) مربوط به ارتفاع بوته بود. همبستگی بین صفات نشان داد که اکوتیپ‌هایی با مقدار ارتفاع بیش‌تر، طول خوشه و برگ پرچم بیشتر و امتیاز رشد بهاره‌ی بیشتر، دارای عملکرد بذر بالاتر هستند. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیون مرحله‌ای نشان داد طول خوشه به‌تنهایی 60.91 درصد از تغییرات را توجیه کرده است. تجزیه خوشه‌ای 25 اکوتیپ را به سه گروه دسته­ بندی کرد. تجزیه واریانس صفات زراعی و نیز عملکرد و صفات مرتبط با آن نشان داد که گروه‌بندی باعث معنی‌دار شدن میانگین مربعات بین گروه‌ها در تمام صفات (به‌جز عرض برگ پرچم) شد. تنوع ژنتیکی بالا همراه با وراثت‌پذیری مناسب برای صفات در این پژوهش نشان‌دهنده‌ی پتانسیل بالای بهبود این صفات طی انتخاب هدفمند در برنامه‌های به‌نژادی است.

Cluster analysis, Germplasm, Tall fescue, تجزیه خوشه ­ای, ژرم­ پلاسم, فسکیوی بلند