بررسی میزان آلاینده های میکروبیولوژیکی و فیزیکوشیمیایی آب شرب چاه های روستایی شهرستان ارومیه

سابقه و هدف: ازدیاد جمعیت و گسترش شهرنشینی، صنعتی شدن و کاربرد نامناسب و بی­رویه از زمین، چالش­های زیست محیطی متعددی را ایجاد نموده است که آلودگی منابع آب یکی از پیامدهای مهم آن بشمار می­رود. تخلیه پساب و فاضلاب­های صنعتی در محل­های نامناسب و نفوذ این پساب­ها به­عمق خاک سبب آلودگی سفره­های زیرزمینی و به­دنبال آن آلودگی آب چاه­ها شده است. در این بین آب­های زیرزمینی و چاه­های تامین آب روستایی که گاهی در مناطق دور از حوزه خدمات شهری و مناطق کوهستانی واقع شده­اند به­دلیل دسترسی کم­تر و به­تبع آن کنترل کم­تر بهداشتی، بیش­تر مورد تهدید آلودگی قرار دارند. لذا در این طرح تحقیقاتی برآن شدیم تا با بررسی میزان آلاینده­های میکروبیولوژیکی و فیزیکوشیمیایی آب شرب چاه­های روستایی شهرستان ارومیه، میزان آسیب­پذیری آن­ها را مورد مطالعه و کنکاش قرار دهیم. مواد و روش­ها: در تحقیق حاضر نمونه­برداری در 6 ماه متوالی و هر ماه در یک نوبت از اسفندماه 1396 تا مردادماه 97 ادامه یافت. با توجه­به وسعت استان و تعدد روستاهای تابعه، پنج بخش شامل صومای برادوست، بخش مرکزی ارومیه، انزل، نازلو و بخش سیلوانه با راهنمایی کارشناس محترم شرکت آب و فاضلاب روستایی استان آذربایجان غربی برای نمونه­برداری انتخاب شد. میزان کلیفرم کل (TC)، کلیفرم مدفوعی (FC)، COD، BOD5 و اشرشیاکلی گرماپای به­روش تخمیر چندلوله­ای یا MPN مورد اندازه­گیری و سنجش قرار گرفت. هم­چنین میزان عناصر شیمیایی مجاز و غیرمجاز احتمالی براساس پرتوکل­های سازمان استاندارد ایران سنجیده شد.    یافته ­ها: نتایج حاصل از آزمایش­های فیزیکوشیمیایی نشان داد، مقادیر اسیدیته و کدورت نمونه­های اخذ شده براساس پرتوکل 1053 سازمان ملی استاندارد ایران در سطح مطلوب قرار دارد. هم­چنین در خصوص پارامترهای کلیفرم مدفوعی، کلیفرم کل و اشرشیاکلی گرماپای که شاخص آلایندگی منابع آب محسوب می­شوند، نتایج نمونه­های مورد مطالعه از آب چاه روستاهای منتخب به­جزء یک نمونه عاری از آلودگی گزارش گردید. این نتیجه با نتایج به­دست آمده از میزان کدورت آب نمونه­ها به­طورکامل مطابقت دارد و داده­های حاصل از آزمایش­های میکروبی را تأیید می­نماید. نتیجه­ گیری: نتایج حاصل از آزمایش­ها نشان داد آب چاه اغلب روستاهای منتخب شهرستان ارومیه از لحاظ پارامترهای میکروبی و شیمیایی در سطح مطلوبی قرار دارد که این نشان از کارآمدی روش­ها و سیاست­های اعمال شده در مدیریت و پایش منابع آبی دارد.

کلیدواژه ها:

Urmia ، Fecal coliform ، MPN method ، E. coli ، Water ، IAU-science ، ارومیه ، کلیفرم مدفوعی ، تخمیر چندلوله‌ای ، اشرشیاکلی گرماپای ، آب ، IAU-science