زهرا خوش کنش - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی
عیسی امینی - دکتری حقوق خصوصی، عضو هیات علمی گروه حقوق، دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
بختیار عباسلو - دکتری حقوق خصوصی، عضو هیات علمی گروه حقوق، دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

دفاتر تجاری اوراق خود نوشتی هستند که در قانون مدنی جزء اسناد و در نتیجه از ادله ی اثبات دعوی محسوب گردیده اند. در پژوهش حاضر، دفاتر تجاری و ارزش اثباتی آن ها و نیز اسناد سنتی و الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انجام این پژوهش شناخت انواع اسناد و وضعیت دفاعیه اسناد و نیز تعیین اثرات مالیاتی ثبت و ضبط وقایع مالی در این دفاتر بود. روش انجام پژوهش تحلیلی - توصیفی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای بود. نتایج این پژوهش نشان داد که سندیت دفاتر تجاری اعم از قانونی و عادی، مطلق نبوده بلکه نسبی می باشد. بدین معنی که این دفاتر در صورتی که شرایط قانونی را داشته باشند، در روابط تجاری حجیت دارند. همچنین، اعتبار دفاتر تجاری استثنایی و محدود است و در برخی موارد بی اعتباری دفاتر تجاری قانونی مشاهده می شود. در صورتی که دفاتر تجاری با ادله اثبات دعوی نظیر اقرار، اسناد کتبی، شهادت، امارات قضایی و سوگند در تعارض باشند، نمی توان آن ادله را بر دفاتر تجاری مقدم دانست.

دفاتر تجاری و قانونی، ارزش اثباتی، تجار، شرکت های تجاری، امور تجاری