مصطفی لنگری زاده - دانشیار گروه مدیریت اطلاعات سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران ایران
میترا حکیم شوشتری - دانشیار گروه روانپزشکی کودک و نوجوان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، مرکز تحقیقات سلامت روان، تهران، ایران
اسماعیل مهرآیین - استادیار گروه مدیریت اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پزشکی خلخال، خلخال، ایران
محمد حیدری - مربی گروه فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پزشکی خلخال، خلخال، ایران

هدف: والدین دارای کودک مبتلا به اتیسم نیازمند آموزش ­هایی به منظور مداخلات درمانی و توانبخشی به کودک خود هستند. استفاده از برنامه ­های کاربردی تلفن همراه به منظور آموزش یکی از راهکارهای نوین آموزش در زمینه اتیسم می­ باشد. مطالعه حاضر به تعیین الزامات داده ­ای و قابلیت­ های فنی یک نرم ­افزار آموزشی برای والدین دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم می س­پردازد. روش بررسی: این پژوهش­ از نوع مطالعات توصیفی توسعه ­ای بود. در مرحله اول با جستجو در منابع اطلاعاتی و راهنماهای جهانی در زمینه اتیسم در پایگاه­ های اطلاعاتی PubMed, Scopus, Web of Science, Google Scholar عناصر داده­ای و محورهای اصلی سامانه ­ای آموزشی مبتنی بر تلفن همراه هوشمند برای والدین دارای کودک مبتلا به اتیسم به دست آمد. در مرحله دوم، از متخصصین روانپزشکی و مغز و اعصاب اطفال در مورد الزامات و عناصر داده­ای سامانه آموزشی مورد نظر در قالب پرسشنامه نظر خواهی شد. یافته ­ها: برای ایجاد یک نرم افزار آموزشی سه دسته از الزامات داده­ ای تعیین شد. عناصر داده­ای تایید شده شامل اطلاعات دموگرافیکی کودک و والدین 7 مورد (78 درصد)، اطلاعات بالینی شامل آموزش اتیسم، خودمراقبتی و راهکارهای کاهش اضطراب و نگرانی و توانبخشی شامل ارائه تکنیک های مداخه­ ای10 مورد (83 درصد)، همچنین قابلیت­ های فنی سیستم شامل ارائه یادآور جهت مراجعات حضوری، معرفی متخصصان و مراکز درمانی، دریافت مشکلات والدین و ارائه پیام­های انگیزشی 5 مورد (50 درصد) بود. نتیجه ­گیری: الزامات و عناصر داده ­ای مورد نیاز برای طراحی و ایجاد نرم افزار آموزشی مبتنی بر تلفن همراه هوشمند برای آموزش والدین دارای کودک مبتلا به اتیسم به صورت پایه ­ای بدست آمد. آموزش مهارت ­های توانبخشی و خودمراقبتی به والدین مهمترین عناصر داده­ای یک نرم ­افزار آموزشی می ­باشند. با تعیین قابلیت­ های فنی و الزامان داده ای نرم افزار­ آموزشی می توان به آموزش و ارتقا مهارت ­های خودمراقبتی و توانبخشی والدین کودک اتیستیک کمک کرد و از مشکلات و نگرانی­ های این والدین کاست.

اتیسم, آموزش, عناصر داده ‌ای, تلفن همراه هوشمند, موبایل