واژه‌بست در لری خرمآبادی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات زبان و گویش های غرب ایران، دوره: 8، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JLW-8-4_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 513
نویسندگان
دانشآموخته کارشناسیارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه الزهرا، دانشکده ادبیات، تهران، ایران.
استادیار زبانشناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.
چکیده
زبان‌ها و گویش‌های محلّی، به‌مثابة بخشی از فرهنگ و تمدّن هر ملّت، به‌دلایل متعدّدی همچون مهاجرتِ گویشوران بومی، در خطر فراموشی قرار گرفته‌اند؛ از این رو، این وظیفه بر دوش متخصّصان علم زبان است که با انجام مطالعات علمی درصدد احیاء و ثبت این گویش‌ها برآیند. در پژوهش پیش‌رو، واژه‌بست‌های لری خرمآبادی معرّفی و به‌لحاظ جایگاه اتّصالشان به هسته، وابسته یا گروه به دو دستۀ جایگاه دوم و وند گروهی تقطیع و بررسی زبان‌شناختی شده‌اند. روش انجام کار در نوشتار پیش رو، شاملِ تهیۀ پرسش‌نامۀ (215) جملهای، مصاحبه با گویشوران بومی، استخراج و بررسی واژه‌بست‌های این گونۀ زبانی با الگوگیری از شقاقی (1392) است، البتّه مدل‌های خارجی نیز در این زمینه بررسی واقع شده است. یافته‌های حاصل از بررسی داده‌ها نشان داد، واژه‌بست‌ها در این زبان به میزبان خود پی‌بست می‌شوند؛ همچنین، تکواژهای کسرۀ اضافه، معرفه‌گی، نکره‌گی، تخصیص نکره و ضمایر پی‌بستی در مقولۀ پی‌بست‌های جایگاه دوم و تکواژهای مفعول معرفه، هم‌پایگی، تأکید فعلی، قید افزایش و فعلِ پیوستی در مقولۀ پی‌بست‌های وند گروهی جای می‌گیرند. نتایج برگرفته از یافته‌ها بیانگر آن است که در این زبان، وندهای گروهی با توجّه به تثبیت جایگاهشان در مقایسه با پی‌بست‌های جایگاه دوم، روی پیوستار به وندها نزدیک‌تر هستند. کلیدواژهها: لری خرمآبادی، واژه‌بست، پی‌بست، جایگاه دوم، وند گروهی. زبان‌ها و گویش‌های محلّی، به‌مثابة بخشی از فرهنگ و تمدّن هر ملّت، به‌دلایل متعدّدی همچون مهاجرتِ گویشوران بومی، در خطر فراموشی قرار گرفته‌اند؛ از این رو، این وظیفه بر دوش متخصّصان علم زبان است که با انجام مطالعات علمی درصدد احیاء و ثبت این گویش‌ها برآیند. در پژوهش پیش‌رو، واژه‌بست‌های لری خرمآبادی معرّفی و به‌لحاظ جایگاه اتّصالشان به هسته، وابسته یا گروه به دو دستۀ جایگاه دوم و وند گروهی تقطیع و بررسی زبان‌شناختی شده‌اند. روش انجام کار در نوشتار پیش رو، شاملِ تهیۀ پرسش‌نامۀ (215) جملهای، مصاحبه با گویشوران بومی، استخراج و بررسی واژه‌بست‌های این گونۀ زبانی با الگوگیری از شقاقی (1392) است، البتّه مدل‌های خارجی نیز در این زمینه بررسی واقع شده است. یافته‌های حاصل از بررسی داده‌ها نشان داد، واژه‌بست‌ها در این زبان به میزبان خود پی‌بست می‌شوند؛ همچنین، تکواژهای کسرۀ اضافه، معرفه‌گی، نکره‌گی، تخصیص نکره و ضمایر پی‌بستی در مقولۀ پی‌بست‌های جایگاه دوم و تکواژهای مفعول معرفه، هم‌پایگی، تأکید فعلی، قید افزایش و فعلِ پیوستی در مقولۀ پی‌بست‌های وند گروهی جای می‌گیرند. نتایج برگرفته از یافته‌ها بیانگر آن است که در این زبان، وندهای گروهی با توجّه به تثبیت جایگاهشان در مقایسه با پی‌بست‌های جایگاه دوم، روی پیوستار به وندها نزدیک‌تر هستند.کلیدواژه ها
لری خرمآبادی, واژه‌بست, پی‌بست, جایگاه دوم, وند گروهیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.