نادر عسکری - گروه بیماریهای داخلی دامهای کوچک و رادیولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
سیامک مشهدی رفیعی - گروه بیماریهای داخلی دامهای کوچک و رادیولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
کیومرث امینی - گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

سالمونلا یکی از عوامل اسهال حاد تا مزمن و بعضاً مرگ در برخی از حیوانات و انسان می باشد. سالمونلوز یک بیماری زئونوز است که ممکن است به دنبال تماس با حیوانات در انسان بروز یابد. سگ ها می توانند حاملین بدون علامت و یا همراه با علائم بالینی برای سالمونلا باشند و عامل را به محیط دفع نمایند. لذا هدف از انجام این مطالعه، شناسایی، سروتایپینگ و تعیین مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه های سالمونلا به دست آمده از سگ های بدون صاحب در تهران می باشد. در این مطالعه از ابتدای بهار سال 1394 تا اول پاییز سال 1395، تعداد 100 نمونه سوآب از مدفوع سگ های دارای علایم بالینی مشکوک به سالمونلوز و 100 نمونه سوآب از مدفوع سگ های ظاهرا سالم از یک پناهگاه حیوانات بی سرپرست در اطراف تهران اخذ شد. نمونه ها در محیط های کشت غنی کننده، افتراقی و اختصاصی کشت داده شد و جدایه های مشکوک توسط تست های بیوشیمیایی جهت تأیید مورد ارزیابی قرار گرفت. جدایه های سالمونلا با کمک روش PCR از نظر جنس تأیید شدند و از نظر سروتیپ مورد ارزیابی قرار گرفتند. الگوی مقاومت جدایه های سالمونلا علیه آنتی بیوتیک های سیپروفلوکساسین، جنتامایسین، آمیکاسین و استرپتومایسین مشخص شد. فراوانی جنس سالمونلا در میان سگ های به ظاهر سالم، و سگ های دارای علائم مشکوک به سالمونلوز به ترتیب دو و 9 درصد بود. از میان 11 جدایه سالمونلا، 7 مورد سالمونلا تیفی موریوم و 4 مورد سالمونلا انتریتیدیس می باشد. در این مطالعه، سالمونلا انتریتیدیس به طور فراوانی نسبت به جنتامایسین و سالمونلا تیفی موریوم به شکل قابل توجهی نسبت به آمیکاسین دارای مقاومت آنتی بیوتیکی بود. هیچ تفاوت معنی داری بین سرووارها بر اساس مقاومت آنتی بیوتیکی مشاهده نشد. به نظر می رسد پناهگاه های نگهداری سگ های ولگرد، سالمونلا یک منبع بالقوه از جنس سالمونلا برای انسان به شمار می رود گه یک نگرانی برای بهداشت عمومی محسوب می گردد. سیپروفلوکساسین و استرپتومایسین، آنتی بیوتیک های موثر بر سالمونلا شناسایی شدند، البته مصرف بیش از حد این آنتی بیوتیک ها نباید مورد غفلت قرار گیرد.

سالمونلا, سگ, مقاومت آنتی بیوتیکی