کاهش حداکثر عمق آبشستگی پایین دست سرریز جام پرتابی از طریق بهینه یابی هندسه سرریز(مطالعه مورد سرریز سد مخزنی آزاد کردستان)

کارایی حوضچه پرتابی، علاوه بر کیفیت ناحیه­ای که جریان با آن برخورد می­کند به ارتفاع سقوط جت، زاویه پرتاب جریان آب، عمق پایاب و غلظت جت بستگی دارد. با افزایش ارتفاع سقوط جت، سرعت سقوط بیشتر و در نتیجه اندازه ­حرکت تخریب بیشتر خواهد بود. هرچه عمق پایاب بیشتر باشد، انرژی جت نفوذی بیشتر مستهلک خواهد شد. چناچه ناحیه برخورد ویژگی­های متفاوت با آنچه در طراحی در نظر گرفته شده داشته باشد، ممکن است (پدیده آبشستگی) به وارد شدن خسارت­هایی به سازه سد منجر شود. به این منظور در این تحقیق از قابلیت سیستم استنتاج فازی و الگوریتم تکامل تفاضلی جهت بهینه کردن هندسه سرریز جام پرتابی در جهت کاهش عمق آبشستگی پایین دست جت پرداخته شد. برای ساخت سیستم استنتاج فازی و سپس محاسبه عمق آبشستگی بر پایه الگوهای ورودی-خروجی در دسترس، از مدل سیستم استنتاج فازی- عصبی ANFIS استفاده گردید. ابتدا در مدل ANFIS به آموزش داده های ورودی و خروجی  با استفاده از داده‌های آزمایشگاهی پرداخته شد است. در نهایت با بکارگیری الگوریتم تکامل تفاضلی و با استفاده از خروجی مدل ANFIS به بهینه یابی هندسه سرریز جامی پرتابی با تعریف تابع هدف کمینه سازی عمق حفره آبشستگی در پایین دست سرریز جام پرتابی پرداخته شد.

کلیدواژه ها:

Flip Bucket Spillway ، Optimization of Spillway Geometry ، Dimensions of scour hole ، ANFIS ، Differential Evolution Algorithm. ، سرریز جام پرتابی ، بهینه‌یابی هندسه سرریز ، ابعاد حفره آبشستگی ، مدل فازی-عصبی ، الگوریتم تکامل تفاضلی.