بررسی اثر تنش شوری بر جوانه‌زنی بذر 18 رقم گندم (Triticum aestivum L.)

          شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی است که موجب خسارت شدید به محصولات باغی و زراعی و همچنین کاهش تنوع زیستی در گیاهان می‌گردد. مقاومت به ‌شوری در طول جوانه‌زنی و رشد اولیه دانه رست‌ها در مورد 18 رقم گندم (Triticum aestivumL.؛ شامل ارقام بومی، غیر بومی و هیبرید) در چهار سطح کنترل، 100، 200 و 250 میلی‌مولار کلرور سدیم مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار تصادفی در آزمایشگاه تحقیقاتی گروه زیست شناسی دانشگاه اصفهان در سال 1394 انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری در محیط کاشت، شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی با شدت بیشتری تحت تاثیر قرار گرفت. مقایسه میانگین صفات نشان داد که ارقام مختلف گندم واکنش‌های متفاوتی داشتند. این ارقام از نظر مقاومت به شوری طبقه‌بندی شده و ارقام سرخ تخم، هامون، سیوند،، بزوستایا، سپاهان و روشن در گروه مقاوم و ارقام قدس، گاسپارد، کرج و نوید در گروه حساس و پایین دندروگرام قرار گرفتند. سرخ تخم و قدس از نظر شاخص استرس جوانه‌زدنی (GSI) و شاخص تحمل شوری (STI) به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان شاخص را نشان داده بودند. همچنین دیده شده که تیمارهای مختلف شوری اثر قابل توجهی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و همچنین وزن خشک ریشه و ساقه در تمام ارقام مورد مطالعه داشته است. تمام متغیرهای اندازه‌گیری شده با افزایش سطح شوری کاهش معنی‌داری نشان دادند.

کلیدواژه ها:

تحمل شوری ، تنش شوری ، جوانه‌زنی ، گندم ، وزن خشک