مرتضی رحیمی - بخش علوم قرآن و فقه دانشکده الهیات، دانشگاه شیراز، ایران

این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده، در پی آن است که بین روایاتی که سیاحت را نکوهش کرده‌اند، با گردشگری حلال جمع کند. از این پژوهش برمی‌آید که  اسلام برای سیاحت به معنای گردشگری اهدافی در نظر گرفته است. مواردی هم‌چون «سفر»، «سیر»، «نفر»، «هجرت» و مانند این‌ها زیرمجموعه سیاحت قرار می‌گیرند. اسلام، سیاحتی را که موجب بریدن از جامعه، سخن‌چینی، افساد بین دیگران و مانند این‌ها می‌شود، نمی‌پذیرد. کلمه «سیاحت» در طول زمان تغییرات زیادی یافته است. روایاتی که سیاحت را نکوهش کرده‌اند، گردشگری حلال را نفی نمی‌کنند، زیرا این نوع روایات، بر «سیاحت» به معنای مذموم آن، یعنی رهبانیت و انزوای متحرک، سیاحت با هدفی غیر شرعی هم‌چون افساد بین دیگران، سخن‌چینی و ... دلالت دارند، اما سیاحت خوب (گردشگری حلال)، موجب پایداری زندگی اجتماعی، استحکام نهاد خانواده، نشاط علمی، کسب تجارب مفید و مانند آن می‌شود. از همین رو در بحث نماز و روزه مسافر و دیگر تکالیف مشابه، احکام متفاوتی برای گردشگری حلال و حرام بیان شده است.

سیاحت, گردشگری حلال, رهبانیت, سفر