زهکشی از طریق جریان موئینه ای و تبخیر(روش کشاورزی نواری)

معیارهای طراحی زهکشی در نواحی خشک، عموما بر اساس کنترل شوری از طریق خارج کردن آب مازادپروفیل خاک و پایین آوردن سطح ایستابی استوار هستند . در این طرح ها، عمق کنترل سطح ایستابی، به گونه ای تعیین می شود که ضمن تامین فضای تهویه کافی برای رشد گیاه در فصل کشت، با توجه به نوع خاک و حدود خیز موئینه ای در آن، امکان تبخیر از سطح سفره در فصل آیش به حداقل، نزدیک به صفر برسد. حداقل عمقی از سطح ایستابی که در آن مقدار جریان موئینه ای تا حدی کاهش یابد که شور شدن خاک از این طریق قابل اغماض باشد، عمق بحران ی نامیده می شود . به این ترتیب در طراحی زهکشی در نواحی خشک با محدودیت شوری، با پایین آوردن سطح ایستابی به حد عمق بحرانی یا بیشتر از آن، سعی در کاهش و به حداقل رساندن تبخیر از سطح سفره می گردد. با نگاهی از زاویه دیگر به پدیده خیز موئینه ای و تبخیر از سطح ای ستابی، بایستی اذعان کرد که در فرایند تبخیر، بخشی از آب سفره سطحی از پروفیل خاک خارج می شود که در صورتیکه نشت دایمی از اطراف وجود نداشته باشد به نوبه خود می تواند سطح ایستابی را پایین تر ببرد . به این ترتیب اگرچه با شروع تبخیر از سطح ایستابی، شور شدن خاک نیز آغاز می شود، لیکن آب مازاد سفره نیز تخلیه شده و از این جهت، این پدیده، همسو با کنترل سطح ایستابی بوسیله زهکشی عمل می کند. لا افت سطح Ĥ با توجه به جنبه مثبت تبخیر از سطح ایستابی در کاهش بیلان سفره آب زیرزمینی و م ایستابی، در صورتیکه به گونه ای شور شدن خاک و تجمع نمک در سطح خاک، پذیرفته شود، می تواند درخدمت اهداف طرح زهکشی قرار گیرد و نیازهای زهکشی از طریق احداث شبکه زهکشی را منتفی ساخته یا کاهش دهد.