اثرات زیست محیطی زهکشی اراضی

  • سال انتشار: 1380
  • محل انتشار: دومین کارگاه فنی زهکشی و محیط زیست
  • کد COI اختصاصی: WDEE02_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 3710
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدجلال جبلی

استادیار و مدیرگروه آبیاری و زهکشی مجتمع آموزشی ابوریحان دانشگاه تهران

چکیده

ایجاد شبکه های زهکشی سطحی یا زیرزمینی موجب تخلیه آبهای مازاد از پروفیل خاک و بهبود مشخصات فیزیکی آن می گردد . شبکه های زهکشی همچنین با ایجاد امکان آبشوییLeaching)کنترل شوری خاک را نیز میسر مینمایند. جمعآوری و تخلیه آب مازاد و نمکهای خاک اراضی کشاورزی را از ماندابی وشور ش دنSalinization)نج ات می دهد . زهکشی همچنین باعث چرخش هوا در خلل و فرج خاک شده و تنفس ریشه گیاه را نیز تضمین می نماید . اما در یکی دو دهه اخیر بر محققین و دانشمندان ثابت گردیده که بهبود مشخصات خاک توسط شبکه های زه کشی هر چند موجب احیای اراضی و افزای ش محصولات کشاورزی می گردد، اما این بهبود تنها یک روی سکه بوده و روی دیگر این سکه که هنوز ابعاد و زوایای آن کاملا بر پژوهشگران نیز آشکار نشده، اثرات ناخواسته زیست محیطی احداث شبکه های زهکشی می باشدمحیط زیست از چهار بخش م تفاوت شامل محیط فیزیکیPhysical Environmentمحیط طبیعیNatural Environment)محیط اقتصادیEconomical Environmentو محیط اجتماعیSocialEnvironment) تشکیل یافته است . زهکشی اجزاء مختلف محیط زیست را به صورتهای گوناگون تحت تاثیر خود قرار می دهد . زهکشی اراضی در محیط فیزیکی از یک سو موجب بهبود شرایط فیزیکی و بیولوژیکی خاک گردیده ولی از سوی دیگر انتقال نمکها و بقایای ترکیبات شیمیایی خاک به منابع آبهای پائین دست را تشدید می نماید . محیط طبیعی شامل زیستگاههای گیاهی و جانوری بوده که تحت تاثیر طرحهای زهکشی قرار می گیرد . گونه های گیاهی و جانوری اعم از وحشی و اهلی که در اراضی کشاورزی زیست می کنند تحت تاثیر انهار زهکشی و ابنیه مربوطه دستخوش تغیرات می گردن د . مزرعه بعنوان یک محیط اقتصادی و مرکز تولید محصولات کشاورزی متشکل از محیط فیزیکی و محیط طبیعی بوده و توسط ش بکه زهکشی متاثر می گرد د . محیط فیزیکی با در بر داشتن منابع آب و خاک برای تولید محصولات زراعی و فرآورده های دامی مورد استفاده قرار می گیرد . در اثر اضمحلال اجزای محیط های فیزیکی و طبیعی بدلیل افت محصول، مزرعه نیز به نوبه خود دچار صدمات اقتصادی می گردد . شبکه زهکشی هر چند در کوتاه مدت بدلیل بهبود شرایط خاک و افزایش درآمد رفاه نسبی برای خانوار روستایی و روستا ایجاد می نماید . اما در دراز مدت نزول کیفیت منابع آب و خاک باعث کاهش حاصلخیزی و رها شدن اراضی گردیده که این خود مقدمه کاهش اشتغالزایی در منطقه و فراهم شدن ز مینه مهاجرت کشاورزان به شهرها می باشد . در این مقاله چگونگی اثر زهکشی بر اجزاء مختلف محیط زیست مورد اشاره قرار گرفته و راهکارهای مقابله با این اثرات مورد بررسی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.