جواد معتمدی - Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran.
اسماعیل شیدای کرکج - Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia.

شاخص‌های عددی تنوع، به‌تنهایی توصیف کاملی از چگونگی توزیع فراوانی و غنای گونه‌ها را ارائه نمی‌دهند؛ لذا شاخص‌های پارامتری نیز باید در مطالعه جوامع گیاهی، مورد توجه قرار گیرند. در این رابطه، شاخص‌های غنا، یکنواختی و تنوع گونه‌‏ای مربوط به مکان‌های اکولوژیکی مراتع کوهستانی چر شهرستان ارومیه محاسبه شد. سپس منحنی­‌های درجه‌­بندی تنوع و فراوانی- رتبه گونه­‌ای مرتبط با مکان‌ها، ترسیم و مدل‏‌های توزیع فراوانی برای آنها با آزمون نکویی برازش، آزمون و بهترین مدل انتخاب شد. اختلاف معنی‌‏دار از نظر شاخص‌های عددی بین مکان‌ها وجود نداشت ولی هر کدام از شاخص‌ها، یکی از مکان‌ها را متنوع‌تر نشان داد و تشخیص مکان اکولوژیکی با تنوع بالا را با سختی مواجه می‌سازد. مشکل تفسیر، درخصوص نتایج منحنی‌های رسم شده درجه‌بندی تنوع و فراوانی- رتبه گونه‌ای نیز مشهود بود و آنها نیز قادر به شناسایی توزیع گونه‌ها و غنای آن نبودند. بنابراین، بررسی تنوع با استفاده از مدل‌های توزیع فراوانی و تطبیق انتشار گونه‌ای موجود با انتشار گونه‌های مورد انتظار، انجام شد. نتایج نشان داد؛ مدل لوگ نرمال که نشان‌دهنده جوامع با ثبات است، برای مکان‌های اکولوژیکی دورتر از کانون آشفتگی (محل اطراق شبانه دام)، قابل برازش است. بر اساس نتایج، توجه به شدت چرای دام (شدت متوسط) در مراتع، سبب حفظ تنوع زیستی می‌شود.

Species diversity, livestock grazing, abundance distribution models, rangelands of Cher, تنوع گونه‌ای, چرای دام, مدل‌های توزیع فراوانی, مراتع چر