ریخت‌شناسی قصّه‌های تقدیر، تمتی و تیزتن از افسانه‌های مردم ایران با الگوی پراپ
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات داستانی، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_RPRAZI-8-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 290
نویسندگان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا (س)
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا (س)
چکیده
یکی از بهترین و دقیق‌ترین شیوه‌های طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل ساختار و قالب قصّه‌ها، الگوی ریخت‌شناسی پراپ است. پراپ با مطالعه قصّه‌های پریان روسی به این نتیجه رسید که این قصّه‌ها به‌رغم تنوع و تکثر از نوعی وحدت و همانندی برخوردارند. در مقاله پیش‌رو سه داستان با نام‌های؛ تقدیر، تمتی و تیزتن از کتاب افسانه‌های مردم ایران گردآوردی علی‌اشرف درویشیان با رویکردی تحلیلی- توصیفی و براساس الگوی ریخت‌شناسی پراپ مورد بررسی قرارگرفته است تا چگونگی تطبیق داستان‌های یادشده و خویشکاری‌ها، حرکت قصّه‌ها و در نهایت میزان انطباق آن‌ها با الگوی پراپ نشان داده شود و ساختار کلی این داستان‌ها و قوانین حاکم برآن مشخصگردد. نتیجۀ بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که اولاً الگوی پراپ بر قصّه‌های انتخاب شده از افسانه‌های مردم ایران قابل تطبیق است. همچنین از مجموع سی‌ویک خویشکاری تعریف شده در الگوی پراپ در سه داستان انتخاب شده، بیست‌وهشت مورد مطابقت دارد، با این تفاوت که از شمار اجزای سازنده قصّه‌ها کاستهشده و در هر کارکرد مصداق‌های جدیدی یافتشده است. افزون بر این در داستان‌های بررسیشده حرکت‌ها مستقیماً یکدیگر را دنبال می‌کنند؛ اما قصّه «تیزتن» با دو حرکت آغاز شده که پایان یکسانی دارند.کلیدواژه ها
پراپ, ریخت‌شناسی, خویشکاری, قصّه‌های عامیانه, علی‌اشرف درویشیاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.