ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم دوروم (Triticum turgidum L. ) در مناطق معتدل ایران
محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 21، شماره: 2
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 311
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRO-21-2_003
تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1399
چکیده مقاله:
شناسایی لاینهایی با پتانسیل عملکرد و سازگاری عمومی بالا در مناطقی که سطح زیر کشت قابل توجهی از گندم دوروم را دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور تعیین میزان سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم دوروم، تعداد 18 لاین انتخابی از آزمایشات مقایسه عملکرد پیشرفته گندم دوروم در اقلیم معتدل کشور همراه با دو رقم شاهد (گندم دوروم دنا و گندم نان پارسی) در چهار ایستگاه اقلیم معتدل شامل؛ کرج، نیشابور، کرمانشاه و اصفهان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال زراعی متوالی (1392-93 و 94-1393) کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای عملکرد دانه، دادهها مورد تجزیه واریانس مرکب قرارگرفت. با توجه به معنیدار شدن اثر اصلی ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ در سال در مکان، بهمنظور بررسی دقیقتر اثر متقابل ژنوتیپ در محیط و بررسی وضعیت ژنوتیپها از لحاظ پایداری عملکرد، تجزیه پایداری به روشهای غیر پارامتری رتبه و انحراف معیار رتبه، تک متغیره ضریب تغییرات محیطی و چند متغیره AMMI انجام شد. براساس روش تک متغیره ضریب تغییرات محیطی، ژنوتیپهای 1، 2، 3، 4، 10 و 11 و بر اساس روش غیر پارامتری رتبه و انحراف معیار رتبه، ژنوتیپهای 2، 3، 4، 8 و14 اثر متقابل کمتری را با محیط نشان داده و بعنوان ژنوتیپهای پایدار شناخته شدند. با در نظر گرفتن عملکرد دانه در کنار پایداری عملکرد به روشAMMI ، ژنوتیپهای 2، 3، 4 و 8، در روش رتبه و انحراف معیار رتبه و همچنین ضریب تغییرات محیطی ژنوتیپهای 2، 3 و 4 انتخاب شدند. بنابراین ژنوتیپهای 2، 3 و 4 که براساس هر سه روش از عملکرد و پایداری عملکرد بیشتری برخوردار بودند، بعنوان ژنوتیپهای برتر شناخته شدند و با توجه به اینکه ژنوتیپ شماره 2 شاهد گندم نان رقم پارسی بوده و قبلا بعنوان رقم معرفی شده است، دو ژنوتیپ 3 و 4 با میانگین عملکرد دانه بالا (به‌ترتیب8650 و 8699 کیلوگرم در هکتار) و کمترین اثر متقابل با محیط، بهعنوان ژنوتیپهایی با عملکرد و پایداری عملکرد بالا شناخته شدند. این دو ژنوتیپ پس از بررسی سایر خصوصیات زراعی و کیفی، در صورت احراز برتری نسبت به ارقام رایج منطقه در شرایط کشاورزان، بعنوان رقم جدید برای مناطق معتدل کشور معرفی خواهند شد.
کلیدواژه ها:
AMMI analysis ، Durum wheat ، Stability analysis and Temperate agro-climatic zone ، اقلیم معتدل ، تجزیه AMMI ، تجزیه پایداری و گندم دوروم
نویسندگان
توحید نجفی میرک
Associate Prof., Seed and Plant Improvement Institute, AREEO, Karaj, Iran
علی اکبر مویدی
Assistant Prof., Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
شهریار ساسانی
Assistant Prof., Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran
اکبر قندی
Researcher, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :