اثر بیماری زنگ زرد بر ویژگی‌های زراعی و فیزیولوژیکی ارقام بینابین و زمستانه گندم نان (.Triticum aestivum L)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 22، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_AGRO-22-1_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 459
نویسندگان
Seed and Plant Improvement Research Department, West Azerbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Urmia, Iran
Seed and Plant Improvement Research Department, West Azerbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Urmia, Iran
Seed and Plant Improvement Research Department, West Azerbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Urmia, Iran
چکیده
به منظور ارزیابی اثر بیماری زنگ زرد بر برخی از ویژگی‌های زراعی و فیزیولوژیک ارقام گندم نان، دو آزمایش مجزای مزرعهای در سالهای زراعی 93-1392 و 94-1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب در استان آذربایجان غربی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو محیط؛ بدون سمپاسی و سم‌پاشی علیه زنگ زرد با قارچکش پروپیکونازول (تیلت) و شش رقم گندم نان زمستانه و بینابین (زرین، الوند، اروم، پیشگام، زارع و میهن) بودند. شرایط محیطی باعث شد که بیماری زنگ زرد در هر دو سال آزمایش بصورت طبیعی استقرار پیدا کند. نتایج نشان داد که ارقام گندم زرین و الوند بترتیب با 63 و 57 درصد در محیط بدون سم‌پاشی، بیشترین آلودگی به بیماری زنگ زرد را داشتند، ولی ارقام پیشگام، اروم، زارع و میهن به این بیماری مقاوم‌تر بودند. زنگ زرد باعث کاهش طول دوره پرشدن دانه ارقام حساس زرین و الوند به مدت 10 روز شد. در ارقام حساس به زنگ زرد کاهش محتوای کلروفیل برگ در محیط بدون سم‌پاشی از مرحله شیری تا خمیری سخت دانه، شیب بیشتری داشت، ولی در محیط با سم‌پاشی، تغییرات محتوای کلروفیل برگ در مراحل پر شدن دانه با شیب کمتری همراه بود. در محیط بدون سمپاسی، دو رقم زرین و الوند، با 30 درصد، بیشترین سهم انتقال مجدد را داشتند و کاهش وزن هزار دانه ارقام حساس تا 26 درصد بود. با وجود افزایش 29 درصد عملکرد دانه ارقام حساس به زنگ زرد در محیط با سم‌پاشی، بیشترین عملکرد دانه در ارقام مقاوم پیشگام و میهن بدست آمد (به ترتیب 7877 و 7593 کیلوگرم در هکتار). بر اساس نتایج این آزمایش مناسب‌ترین روش کنترل بیماری زنگ زرد در زراعت گندم نان، مدیریت تلفیقی با استفاده از ارقام مقاوم و نیمه‌مقاوم و استفاده از قارچکش‌های مناسب است تا علاوه کاهش مصرف سموم شیمیایی، کاهش آلودگیهای زیست محیطی و کاهش هزینههای تولید نیز عاید شود.کلیدواژه ها
Biotic stress, Bread wheat, Integrated disease management, Fungicide and Remobilization, انتقال مجدد, تنش زیستی, قارچکش, مدیریت تلفیقی بیماری و گندم نان.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.