انتقال پذیری نشانگرهای ریزماهواره جو برای ارزیابی روابط ژنتیکی در خویشاوندان وحشی گندم جنس‌های Triticum و Aegilops

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 22، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-22-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 423
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد احمدی لکی

University of Tabriz, Tabriz, Iran

سید ابوالقاسم محمدی

University of Tabriz, and Center of Excellence in Cereals Molecular Breeding, University of Tabriz, Tabriz, Iran

محمد مقدم

University of Tabriz, and Center of Excellence in Cereals Molecular Breeding, University of Tabriz, Tabriz, Iran

مصطفی ولیزاده

University of Tabriz, and Center of Excellence in Cereals Molecular Breeding, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده

ژنومیک مقایسه­ای هم‌خطی بین ژنوم گونه­های خویشاوند نزدیک گیاهی را با دقت بالایی نشان داده و امکان تبادل نشانگرها بین آن­ها را فراهم می‌سازد. هدف این تحقیق ارزیابی انتقال­پذیری نشانگرهای ریزماهواره جو بین گونه­های جنس­های Triticum و Aegilops برای تعیین روابط ژنتیکی آن­ها بود. آزمایش در سال 1395در دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد.  از 165 جفت آغازگر ریزماهواره جو مورد بررسی در 40 ژنوتیپ از نه گونه از جنس‌­های Triticum و Aegilops، 62 جفت آغازگر  (5/37 درصد) در ژنوم یکی از گونه­های مورد مطالعه تکثیر موفق داشت و 50 جفت آغازگر (3/30 درصد) الگوی نواری چند شکل ایجاد کردند. با استفاده از 50 جفت آغازگر چند شکل، 223 آلل با دامنه 2 تا 14 و میانگین 46/4 الل به ازای هر جایگاه تکثیر شد. میانگین اطلاعات چند شکلی و تنوع ژنی به ترتیب 55/0 و 60/0 برآورد شد. ژنوتیپ­های مورد مطالعه با استفاده الگوریتم تجزیه خوشه­ای و ضریب فاصله تکاملی به چهار گروه تفکیک شدند. گونه­های جنس­های Triticum و Aegilops در دو گروه جداگانه قرار گرفته و در داخل هر جنس نیز گروه­بندی با ساختار ژنوم آن­ها تطابق داشت. در تجزیه به بردارهای اصلی، دو بردار اصلی اول به ترتیب 6/24 و 8/21 درصد از تنوع مولکولی را توجیه کردند و توزیع ژنوتیپ­ها براساس این دو بردار با گروه­بندی تجزیه خوشه­ای مطابقت داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که از نشانگرهای انتقال­پذیر جو می­توان با موفقیت در مطالعات ژنتیکی و به­نژادی در گندم و خویشاوندان آن استفاده کرد.

کلیدواژه ها

Barley, Genetic diversity, SSR markers, Transferability and Wheat wild relatives, انتقال‌پذیری, تنوع ژنتیکی, جو, خویشاوندان وحشی گندم و نشانگرهای ریزماهواره.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.