مطالعات باستانسنجی سرامیکها و سفالهای عصر مفرغ تپه سیلوه پیرانشهر، شمال غرب ایران
عنوان مقاله: مطالعات باستانسنجی سرامیکها و سفالهای عصر مفرغ تپه سیلوه پیرانشهر، شمال غرب ایران
شناسه ملی مقاله: JR_IJCSE-9-2_008
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_IJCSE-9-2_008
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
پریسا رحمانی کرکوندی
اکبر عابدی
سید محمدامین امامی
مهدی رازانی
خلاصه مقاله:
پریسا رحمانی کرکوندی
اکبر عابدی
سید محمدامین امامی
مهدی رازانی
تپه سیلوه پیرانشهر یکی از محوطههای شاخص پیشازتاریخی (دالما، پیزدلی، حسنلو VII یا فرهنگ حسن علی، عصر آهن)، تاریخی (اشکانی) و اسلامی است که در دشت بربنه پیرانشهر در جنوب دریاچه ارومیه و در شمال غرب ایران واقع شده است. کاوشهای اضطراری و نجات بخشی باستانشناسی در راستای احداث سد سیلوه منجر به کشف یافتههای تازهای از تپه باستانی سیلوه گردید که در بردارنده آثاری از دوران پیش از تاریخ تا اسلامی است. از جمله آثار بهدستآمده از این کاوشها تعداد قابل توجهی از سفالهای نخودی منقوش و خاکستری سیاه بود که تا پیش از این تحقیق، اطلاعات موجود در رابطه با سفالهای این محوطه تنها محدود به کاوشهای باستانشناختی بوده و در زمینهی باستانسنجی و کانیشناسی مطالعاتی صورت نگرفته است. این تحقیق با هدف ساختارشناسی و شرایط تکنولوژی ساخت و تعیین جنبههای اشتراک و افتراق بین این سرامیک ها و سفالها انجامشده است. نمونههای مورد مطالعه پژوهش از سفالهای خاکستری سیاه براق و صیقلی فرهنگ کورا – ارس و نخودی منقوش فرهنگ حسنلو VII، یا همان سفال های حسن علی ویر یا گونهی نینوای V انتخاب گردید تا با نتایج حاصله از آن و تطبیق با ویژگیهای زمینشناختی منطقه مورد مطالعه، بتوان تولید بومی یا غیربومی بودن نمونههای مطالعاتی مربوطه را سنجید. برای نیل به اهداف تحقیق از روشهای آزمایشگاهی پراش پرتوایکس (XRD)، دمانگاری (DTA)، و پتروگرافی (مطالعه مقطع نازک با استفاده از میکروسکوپ نوری پلاریزان) استفاده گردید. نتایج حاصل حاکی از آن است که سفالهای مورد مطالعه از نظر ترکیب و کانیشناسی مشابه هم بوده ولی از نظر گونه شناسی، تکنیک پخت و رنگ و از نظر شرایط کوره تفاوت دارند و با توجه به همسان بودن ترکیبات ساختاری عمدهی سفالهای خاکستری سیاه با ویژگیهای زمینشناسی منطقه، این موضوع حاکی از آن است که نمونه های سفالین مورد مطالعه از تولیدات بومی و محلی هستند و یا در مناطق همجوار نزدیک به محوطه تپه باستانی سیلوه که از لحاظ ساختارها و سازندهای زمینشناسی دارای ترکیبات مشابهی هستند، تولیدشدهاند. همچنین با توجه به مطابقت کامل آنالیزهای حرارتی با نتایج پتروگرافی و آنالیز پراش ایکس، دمای پخت در کلیه نمونهها را میتوان 850 درجه تخمین زد.
کلمات کلیدی: Tepe Silveh, Hasanlu VII, Hasan Ali Ware, Kura- Araxes, Pottery, Charectrization, XRD, Petrography, DTA, باستانسنجی, ساختارشناسی, تپه سیلوه, سفال حسن علی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1154978/